THC Monitor 2021-2022 (samenvatting)

Concentraties THC in hasj en wiet in Nederlandse coffeeshops (2021-2022) Trimbos monitor, S. Rigter en P. Oomen (84pp). Een samenvatting;  

Intro
Elk jaar wordt in opdracht van het ministerie van VWS een THC monitor gefaciliteerd, deze is de 23^e (november 2022). Hierbij wordt naar de gemiddelde gehaltes THC, CBD en CBN gekeken alsook de gemiddelde prijs van hasj en wiet. Vanwege coronamaatregelen werd iets korter met het coffeeshoppersoneel bij de afhaallocatie over de aangekochte hasj en wiet gesproken dan normaal.

Samples uit ad random 50 van de 565 coffeeshops werden middels gaschromatografie (GC-FID waarbij elk 10^e monster in duplo) onderzocht op percentages cannabinoiden, maar helaas nog steeds niet op terpenen terwijl de auteurs daarover wel het volgende aangeven:

‘Met de veranderingen omtrent de legale status van cannabis in verschillende delen van de wereld komt het op grote schaal en gecontroleerd telen van cannabisvariëteiten met bekende genetische opmaak steeds vaker voor. Dit heeft geleid tot het ontstaan van een nieuwe discipline binnen de cannabiswereld: “interpening”. Hierbij tracht men op basis van de geur (i.e. veroorzaakt door vluchtige terpenen) en het uiterlijk van cannabis een inschatting van de psychotrope effecten te maken. Zo worden in Michigan in meer dan 1600 samples aanwezigheid van 14 cannabinoïden en 33 terpenen onderzocht. In het paper van de la Fuente et al. worden met behulp van machine learning verbanden aangetoond tussen subjectieve effecten en geur- en smaakprofielen. ”Blueberry” varianten zouden een ontspannen effect opleveren en “Lemon” of “Tropical” varianten een meer oppeppend effect. Varianten als “Cheese” en “Lavendar” zouden een meer angstremmend effect geven. Veel meer onderzoek is nodig om echt iets te kunnen zeggen over de effecten van deze terpenen: hebben de terpenen bijvoorbeeld zelf ook psychoactieve effecten of betreft het een interactie of synergie met cannabinoïden? Of een zogenaamd “entourage effect” daadwerkelijk bestaat is in ieder geval nog altijd onderwerp van verhitte discussie (Finlay et al., 2020, LaVigne et al., 2021)’.

Populairste nederwiet
Het afgelopen jaar was het gemiddelde THC-gehalte in de populairste (=meest verkochte) nederwiet 17,2%, hetgeen significant hoger is dan de waarde die vorig jaar werd gemeten (14,6%). Naast de populairste nederwiet (normaliter in Nederland geproduceerd) werd ook de (verondersteld) sterkste variant per coffeeshop onderzocht. Deze bevatte het afgelopen jaar gemiddeld 17,5% THC, was vorig jaar 17,0%.

Buitenlandse hasj: gemiddelden
Buitenlandse hasjiesj bevatten gemiddeld 26,8% THC en wiet uit het buitenland 2,4% THC. Hasjiesj gemaakt van nederwiet (nederhasj) hadden een gemiddeld THC-gehalte van 35,7%. Dit is significant hoger dan vorig jaar (21,0%). Dit heeft waarschijnlijk te maken met het beperkt aantal samples dat in het verleden in deze categorie kon worden aangekocht. Het flink gestegen gemiddelde gehalte is deze keer ongetwijfeld een betere reflectie van de werkelijkheid, omdat een groter aantal monsters is verzameld.
Binnen de geïmporteerde hasj bevatte de traditionele Marokkaanse hasj afgelopen jaar gemiddeld 4,4% CBD en de nieuwe variant 2,3% CBD. Dit jaar bevatte de traditionele variant gemiddeld 4,6% en de nieuwe hasj uit Marokko bevatte 3,4% CBD (beide niet significant verschillend van elkaar en ten opzichte van vorig jaar).

Er leek de laatste 2-3 jaar sprake van een stabilisatie van de THC-gehaltes in nederwiet, en ook in geïmporteerde hasjiesj. De significante stijging van het THC-gehalte van de meest verkochte nederwiet zou wellicht een aanzet kunnen zijn tot een stijgende trend, maar dit moet blijken in volgende metingen. Eenzelfde beeld is te zien voor de voor de geïmporteerde hasj. Wel past de stijging van het THC-gehalte in geïmporteerde hasj bij de verdere overstap van traditionele methodes voor het maken van hasj, naar methodes waarbij gebruik wordt gemaakt van nederwietachtige planten met veel THC en weinig CBD.

CBD-wiet & traditionele en moderne Marokkanse hasj.
Dit jaar zijn 6 wietsoorten verkocht als CBD-wiet. Vijf hiervan bevatten een aanzienlijke hoeveelheid CBD (mediaan 13,2%); één sample bevatte géén CBD, maar uitsluitend THC.

-       In de nederwietvariëteiten zit slechts weinig CBD (mediaan meest populair 0,0%, mediaan meest sterke 0,0%), terwijl in geïmporteerde hasj (dit jaar 41 samples) meer CBD zit (mediaan 3,2%). In het verleden zat er gemiddeld echter 7 tot 9% CBD in deze geïmporteerde Marokkanse hasj. Moderne Marokkaanse hasj (hasjblocks dit keer 29 samples) zou naar verluidt gemiddeld zo’n 20% méér THC bevatten dan de traditionele Marokkaanse varianten. Het onderscheid tussen deze traditionele en moderne hasjsoorten kan niet op basis van naam worden gemaakt, omdat sommige moderne soorten (hoog THC, laag CBD) in de coffeeshop namen van traditionele soorten krijgen.

-       In een rondgang langs coffeeshopeigenaren kwam naar voren dat er verwacht wordt dat er alleen maar meer moderne hasjsoorten op de Nederlandse markt terecht zullen komen. De sinsemilla variëteiten hebben namelijk een veel hogere opbrengst, waardoor veel boeren over zouden schakelen. Volgens de coffeeshopeigenaren blijft een klein deel van de Nederlandse hasjconsumenten wel vragen naar traditionele hasjsoorten, met name om de smaak en het effect.
Er waren dit jaar veel meer coffeeshops waar nederhasj verkocht werd: vorig jaar 4, dit jaar 19.

Synthetische cannabinoïden
Synthetische cannabinoïden, of SCRAs (voor synthetic cannabinoid receptor 15 agonists), zijn stoffen die niet van nature in de cannabisplant voorkomen, maar subjectieve effecten hebben die lijken op die van THC. Echter, SCRAs zijn over het algemeen veel potenter (tot wel 1000x de potentie van THC), en interacteren sterker met de cannabinoïdreceptoren in het menselijke brein. Dientengevolge hebben zij doorgaans een toxicologisch profiel dat “gevaarlijker” is dan dat van THC (Banister 2018, EMCDDA 2017). Een van deze SCRAs is MDMB-4en-PINACA, welke voor het eerst in poedervorm op de Europese drugmarkt werd aangetroffen door de Duitse politie in 2017 (De Morais 2020). Echter, vanaf medio 2020 is in verschillende Europese landen deze SCRA ook aangetroffen op cannabisproducten met lage hoeveelheden THC (zogenaamde CBD-wiet of industriële hennep), die verkocht werden als reguliere cannabis. Ook in Nederland werd cannabis (hasj en wiet) die bewerkt was met MDMB-4en-PINACA aangetroffen. Deze cannabissamples waren ingeleverd bij het Drug Informatie & Monitoring Systeem (DIMS) nadat (ervaren) cannabisconsumenten ernstige en onverwachte bijwerkingen hadden ervaren. In totaal werden in Nederland 45 verdachte samples ingeleverd, waarvan 18 vervuild bleken. Hiervan was 50% gekocht bij coffeeshops. Nadat er enkele maanden geen verdachte samples meer waren ingeleverd is de Red Alert afgeschaald in april 2021. Normaliter wordt cannabis door DIMS niet onderzocht, maar sinds het afschalen van de Red Alert in april 2021 tot het moment van schrijven (juli 2022) zijn nog 17 van dergelijke verdachte cannabissamples ingeleverd. Hiervan waren 7 bewerkt met een synthetische cannabinoïde, maar in 3 gevallen was dit niet MDMB-4en-PINACA, maar de verwante stof ADB-BUTINACA. (Red. Vooral bij mogelijk oppimpen van CBD-wiet hierop bedacht zijn dus).

Prijzen
De prijzen voor alle cannabisvarianten in de coffeeshop wijken niet significant af van vorig jaar, met uitzondering van geïmporteerde hasj. Hier daalde de prijs per gram van €11,74 naar €10,55. Voor de meest populaire wiet, de geïmporteerde hasj en de nederhasj geldt dat een consument dit jaar meer THC voor iedere uitgegeven euro kreeg dan in 2021. Voor het eerst ooit zien we dat er geen relatie is tussen de prijs en het gehalte THC van cannabisproducten – dit geldt zowel voor hasj als wiet. Sterkte en prijs spelen een rol bij beslissingen van consumenten in welke cannabis ze kopen, maar het is onbekend of de hoeveelheid THC per uitgegeven euro van invloed is.

De waarde van cannabisproducten uitgedrukt als de hoeveelheid THC per uitgegeven euro is het hoogst voor geïmporteerde hasj (30,4 mg THC per euro) en het laagst voor geïmporteerde wiet (7,8 mg THC per euro). Bij aanschaf van de populairste nederwiet kreeg de Nederlandse cannabisconsument gemiddeld 15,8 mg THC per euro.

Voor de meest populaire wiet, de import hasj en de nederhasj geldt dat een consument dit jaar meer THC voor iedere uitgegeven euro kreeg dan in 2021. Het lijkt er bovendien op dat de COVID-19 pandemie geen grote verstoringen van de aanvoer heeft veroorzaakt, die weer van invloed hadden kunnen zijn op de prijs van geïmporteerde hasj. Dit is in lijn met de bevindingen van het UNODC (UNODC, 2021).

NB: ‘Hoewel er bij de aankoop steeds van is uitgegaan dat een gebruikerseenheid 1 gram bedraagt, tenzij anders vermeld, werd 18 keer (=9%) minder dan de “beloofde” hoeveelheid meegegeven en 9 keer (=5%) meer dan de beloofde hoeveelheid. In de overige 168 gevallen (=86%) verschilde de beoogde hoeveelheid minder dan 10% van dat wat werkelijk was meegekregen’.