Cannabis Social Clubs in Europa in kaart gebracht

Cannabis Social Clubs in Europa in kaart gebracht. Pardal, Decorte et al, Uni Gent, 18-07-2020

Cannabis Social Clubs (CSC’s) zijn verenigingen van volwassen cannabis consumenten die binnen clubverband zonder winstoogmerk die cannabis produceren en verspreiden. Sinds het verschijnen van CSC’s in Spanje in de negentiger jaren, zijn deze clubs ook in andere Europese landen opgekomen, maar er is een gebrek aan kennis over dit fenomeen. De doelen van deze analyse door Pardal, Decorte et al is;
1. de aanwezigheid van CSC’s in Europa in kaart te brengen
2. te onderzoeken in welke setting deze opereren. De data in deze analyse zijn afkomstig van een enquete die van 2018-2019 is afgenomen.

De lijst van 30 vragen bestond uit vragen over de origine van CSC’s en relaties met andere stakeholders en organisaties, de type activiteiten die de CSC’s hebben ondernomen en hun visie over het reguleren van cannabis. De enquete werd vertaald in alle officiele talen in de EU-zone en via email aan respondenten toegezonden. In totaal hebben 81 CSC’s de enquete geheel ingevuld, deze zijn online gevonden en o.a ook via ENCOD.

Naast Spanje en Belgie, waar de aanwezigheid van CSC’s al bekend was, zijn ook 11 CSC’s in andere landen opgespoord. De langst actieve CSC werd opgericht in 1999, maar de meeste zijn afgelopen decennium tot wasdom gekomen. Een CSC gebaseerd op zes principes die hen onderscheiden door volgens wijlen ENCOD's Joep Oomen:
1. aanbod volgt vraag (niet andersom),
2. non-profit,
3. transparantie,
4. volksgezondheid,
5. opent de dialoog met autoriteiten en
6. ondersteunt (inter-) nationaal activisme.

De kleinste CSC in Pardal, Decorte en cs's onderzoek bestond uit 6 geregistreerde leden, terwijl de grootste in totaal 5000 leden telde. De meeste CSC’s produceerde en distribueerde cannabis aan hun leden gedurende de enquete, maar richten zich ook op andere informatieve, entertainment en activistische bezigheden. Het CSC-model blijft verboden binnen Europa. CSC-activisten hebben zo echter wel de weg verbreed en passen zich aan de lokale wetgeving en handhaving. CSC’s uit 13 verschillende Europese landen worden gepresenteerd en de discussie gaat om wat de reikwijdte van CSC-activiteiten is en wat deze betekenen voor de CSC binnen het hedendaagse drugsbeleid-debat. CSC opereren in een juridische grijze zone en vele CSC leden hebben dan ook te maken strafrechtelijke procedures. De helft van de CSC gaven aan afhankelijk te zijn van betaalde krachten om de club draaiende te houden. In het artikel wordt ook stilgestaan bij criteria om lid te worden van een CSC, zoals leeftijd, betaling van lidmaatschap, kennis van jurisprudentie, mate van cannabisconsumptie aaangaande cannabisproducten (wiet, hasj, olie, concentraten, edibles) en medische achtergrond.