THC Monitor 2020-2021

Elk jaar wordt in opdracht van het ministerie van VWS een THC monitor gefaciliteerd, deze 22e is weer geschreven door Sander Rigter en Pieter Oomen (november 2021) Hierbij wordt naar de gemiddelde gehaltes THC, CBD en CBN gekeken alsook de gemiddelde prijs van hasj en wiet. Samples uit ad random 50 coffeeshops werden onderzocht op percentages cannabinoiden.

De gemiddelde THC-gehaltes van wiet en hasj uit Nederlandse coffeeshops wijken dit jaar niet significant af van die van vorig jaar. De spreiding van CBD- en THC-gehaltes in met name nederwiet is wel erg groot. Voor wat betreft monsters met een laag THC gehalte is daar extra aandacht gegeven in verband met de syntehtische cannabinoiden Red Alert tijdens de monsterperiode (red. Overtollige CBD wiet wordt dus kunstmatig opgepimpt, op de illegale markt gedumpt, waardoor het incidenteel bij coffeeshops voor kan komen).

Dit artikel is een samenvatting van het in totaal 80 bladzijden lange rapport, waarbij ook eadibles, VS-wiet en cannabis tijdens corona worden besproken omdat dit laatste aspect ook door Trimbos wordt gemonitord;
Resultaten uit gebruikersonderzoek gaven aan dat in de eerste lockdown cannabisconsumenten meer zijn gaan blowen, en ook vaker. Dit is in lijn met onderzoeken die in andere landen zijn gedaan (EMCDDA, 2020, GDS, 2020). Dit fenomeen hoeft niet per se uit te monden in 'persistent problematisch gebruik', maar is wel iets om in de toekomst in de gaten te houden. In Nederland rookt de overgrote meerderheid van de cannabisconsumenten cannabis (met tabak), een bekende bijdragende factor aan een slecht verloop van een infectie met SARS-CoV-2, daarnaast wordt cannabis/cbd juist therapeutisch gebruikt voor de behandeling van covid, omdat cannabnis een immonomodulerend effect heeft. 

Monsters
De monsterafname bij 50 ad rendom coffeeshops heeft dus geheel tijdens de periode van coronamaatregelen plaatsgevonden. 
Ten behoeve van het onderzoek zijn 64 monsters nederwiet (meest populaire variant), 71 monsters buitenlandse hasj, 8 monsters wiet van buitenlandse herkomst en 4 monsters hasj bereid uit nederwiet (nederhasj) aangekocht. Ook werden 53 wietmonsters aangekocht die door de medewerkers van de coffeeshops werden aangemerkt als het “meest sterk”. 

Hoewel er bij de aankoop steeds van is uitgegaan dat een gebruikerseenheid 1 gram bedraagt, tenzij anders vermeld, werd 20 keer (=10%) minder dan de “beloofde” hoeveelheid meegegeven en 10 keer (=5%) meer dan de beloofde hoeveelheid. In de overige 170 gevallen (=85%) verschilde de beoogde hoeveelheid minder dan 10% van dat wat werkelijk was meegekregen.

Van de 121 cannabisproducten die afkomstig waren van in Nederland gekweekte planten (nederhasj, nederwiet en sterkste wiet) was 90% binnen gekweekt en 2% buiten. Van de overige monsters is dit niet bekend. Acht procent van de in Nederland gekweekte planten zou volgens de verkoper op basis van hydrocultuur zijn gekweekt en 19% in volle grond. Van de meeste monsters (73%) was dit niet bekend bij de verkoper. Van 10% van de in Nederland gekweekte monsters werd gezegd dat ze afkomstig waren van biologisch geteelde planten.
Van de geïmporteerde cannabisproducten zou het in 82% van de gevallen om buiten geteelde planten gaan, bij 9% werd vermeld dat het om binnen geteelde planten ging en van de rest van de monsters was dit onbekend.

Chemische analyse
Sinds 2010 worden de analyses van de cannabismonsters uitgevoerd door hetzelfde laboratorium uit Limburg. De cannabis- en hasjmonsters zijn geanalyseerd met behulp van een gaschromatograaf gekoppeld aan een vlamionisatiedetector (GC-FID). Voor de analyse van de cannabismonsters werden eerst de grove delen zoals takjes verwijderd5 waarna de monsters werden vermalen met behulp van een mortier en vijzel. Voor analyse werd circa 25 milligram vers gemalen materiaal ingewogen en ultrasoon geëxtraheerd met een organische interne standaardoplossing. Na extractie werden de extracten gecentrifugeerd; de bovenstaande heldere vloeistof werd geanalyseerd met behulp van GC-FID. 
Tevens zijn ter controle 3 verschillende referentie cannabismonsters, afkomstig van het Bureau Medicinale Cannabis, in drievoud geanalyseerd. De resultaten (∆9-THC) komen goed overeen (verschil kleiner dan 10%) met de resultaten zoals vermeld door het Bureau Medicinale Cannabis.

Terpenen
Alhoewel de THC monitor zich richt op de cannabinoiden THC, CBD en CBN wordt er wel een beschouwing gemaakt over de terpenen, de geurstoffen van cannabis en dan met name nav het paper van de la Fuente et al 2020

Met de veranderingen omtrent de legale status van cannabis in verschillende delen van de wereld komt het op grote schaal en gecontroleerd telen van cannabisvariëteiten met bekende genetische opmaak steeds vaker voor.
Er is recentelijk onderzoek gedaan naar de mogelijke subjectieve effecten van verschillende cannabisvarianten (de la Fuente et al, 2020). Op de website https://leafly.com kunnen cannabisgebruikers (medicinaal en recreatief) hun ervaringen met bepaalde cannabisvarianten delen. Het gaat hierbij om zelfrapportage en het is derhalve de vraag of deze mensen daadwerkelijk deze varianten hebben gebruikt. De website is vooral gericht op gebruikers in de VS, waar in sommige staten (medicinale) cannabis op dit moment gelegaliseerd en de herkomst van het gekochte product vaak bekend is. De subjectieve informatie die de gebruikers gaven aan de diverse varianten werd geclusterd, waarna deze data verbonden werd aan de chemische profielen van deze soorten. Hiervoor werd een database gebruikt van PSI Labs (https://psilabs.org/). Dit laboratorium voert voor de staat Michigan chemische analyses van zowel medicinale als recreatieve cannabis uit: in meer dan 1600 samples meten zij de aanwezigheid van 14 cannabinoïden en 33 terpenen. In het paper van de la Fuente et al. worden met behulp van 'machine learning' verbanden aangetoond tussen subjectieve effecten en geur- en smaakprofielen.
Zo zouden de 13 ”Blueberry” varianten een ontspannen effect opleveren en “Lemon” of “Tropical” varianten een meer oppeppend effect geven. Varianten als “Cheese” en “Lavendar” zouden een meer angstremmend effect geven. Deze geuren worden veroorzaakt door vluchtige terpenen, en in het artikel worden de chemische compositie (terpenen) van de verschillende samples dan ook aan de geurprofielen gekoppeld – ondanks dat er in de data van de chemische analyse veel variabiliteit zit. Veel meer onderzoek is nodig om echt iets te kunnen zeggen over de effecten van deze terpenen: hebben de terpenen bijvoorbeeld zelf ook psychoactieve effecten of betreft het een interactie of synergie met cannabinoïden? Of een zogenaamd “entourage effect” daadwerkelijk bestaat is in ieder geval nog altijd onderwerp van verhitte discussie (Finlay et al., 2020, LaVigne et al., 2021).

Herkomst
Er is al een tijd een debat gaande over de herkomst van de nederwiet die in de Nederlandse coffeeshop wordt verkocht. Deze zou al jaren niet meer alleen uit Nederland komen, maar ook geïmporteerd worden uit andere landen in Europa: bijvoorbeeld net over de grens uit België, maar ook uit Polen. Deze wiet zou dus “eurowiet” genoemd kunnen worden in plaats van nederwiet.
Sinds enkele jaren wordt (met name in Amsterdam) in coffeeshops ook een nieuw soort wiet verkocht: wiet die in ieder geval veredeld is in de Verenigde Staten van Amerika. Een deel van deze wiet die in Nederland in de coffeeshop verkocht wordt zou daadwerkelijk rechtstreeks uit de Amerikaanse “dispensaries” komen, maar een ander deel zou mogelijk afgekeurde wiet zijn uit de VS. Ook komt het voor dat het gaat om in Nederland (of andere landen in Europa) gekweekte wiet uit zaad afkomstig uit de VS. De Amerikaanse soorten zouden niet zo zeer verschillen in THC of CBD-gehalte, maar vooral in smaak en geur.

Conclusies

-Het gemiddelde THC-gehalte in de meest verkochte nederwiet is dit jaar hetzelfde als vorig jaar: 14,6%

-In recente jaren lijkt het CBD-gehalte in nederwiet licht te stijgen. Opvallend is dat bijna 10% van deze samples heel weinig THC bevat, en veel CBD.

-Het gemiddelde THC-gehalte in de verondersteld sterkste wiet is dit jaar niet significant verschillend van het gemiddelde THC-gehalte in 2020 (18,1% in 2020 vs. 17,0% in 2021).

-Geïmporteerde wiet en nederhasj zijn in steeds minder coffeeshops te koop (dit jaar in respectievelijk 8 en 4 van de bezochte shops).

-De afgelopen jaren is er wel vaker nieuwe hasj (gemaakt in het buitenland van sinsemilla variëteiten) en nieuwe wiet (gemaakt van
wietsoorten afkomstig uit of veredeld in Noord-Amerika) te koop.

-De prijs van een gram van de meest populaire nederwiet (€11,70) verschilde niet significant van die in de vorige meting (€10,65). Na een stijging vanaf 2006 lijkt de prijs de afgelopen jaren stabiel. Wel is, na een periode van stabiele prijzen, de gemiddelde prijs per gram van de verondersteld sterkste wiet significant gestegen van €11,99 in 2019 naar €13,73 in 2020 en €14,21 in 2021.

-In buitenlandse hasjsoorten lijken twee groepen te bestaan met verschillende THC- en CBDgehaltes. Dit komt mogelijk overeen met nieuwere Marokkaanse hasjsoorten (gemaakt met nederwietplanten) en de traditionele soorten, maar dit onderscheid is op basis van alleen de naam van het product niet te maken.

-Op het moment van bemonstering in december 2020/januari 2021 was er mogelijk minder aanbod van geïmporteerde hasj aan de “achterdeur” van de coffeeshop.

-De prijs per gram geïmporteerde hasj was in 2020 €9,65 en dit jaar €11,74, maar dit verschil was niet
significant. 

-Het mediane CBD-gehalte van geïmporteerde hasj daalde van 6,7% in 2020 naar 2,2% in 2021.

-Het gemiddelde THC-gehalte van geïmporteerde hasj was in 2021 24,3% (24,4% in 2020).

-De waarde van cannabisproducten uitgedrukt als de hoeveelheid THC per uitgegeven euro is het hoogst voor geïmporteerde hasj (22,0 mg THC per euro) en het laagst voor nederhasj (8,8 mg THC per euro). Bij aanschaf van de populairste nederwiet kreeg de Nederlandse cannabisconsument gemiddeld 13,2 mg THC per euro.