Een nieuwe linkse kerk

De linkse samenwerking schaakte maandenlang op twee borden. Meerdere draaiboeken lagen klaar en zelfs over die moeilijke leiderschapsvraag bestonden al ideeën. Toen het kabinet viel werd binnen één week Frans Timmermans binnenskamers gekroond.

Klaver: 'Symbolen en rituelen zijn belangrijk, dat soort toneel geeft inkleuring, het zijn ankers. Maar zodra die ankers dogma’s worden en ervoor zorgen dat je elkaar niet meer ontmoet, heb je een probleem. Een brede volksbeweging moet dat tegengaan. Of je nou een gehaktbal eet of een glas havermelk drinkt, het mag nooit religie worden en ons verdelen'.

Frans Timmermans was na de kabinetsval dagenlang slecht bereikbaar, maar op donderdagavond 13 juli laat hij aan partijleider Attje Kuiken telefonisch weten definitief beschikbaar te zijn. Diezelfde avond geeft ze dat door aan GroenLinks, dat dan al akkoord is gegaan met hem als eerste-voorkeurskandidaat. De dag daarna, precies één week na de kabinetsval, rijdt Kuiken naar Amsterdam om Moorman te vertellen dat zij het niet wordt. In het oude scenario, zonder vroegtijdige kabinetsval, was er misschien ruimte geweest om iets te doen aan haar relatieve onbekendheid, maar met amper vier maanden tot de verkiezingen is het veiliger om te gaan voor de meer ervaren Timmermans, zo is intern besloten.

Bij Moorman komt het nieuws hard binnen. Sinds het verzoek van haar partijtop om na te denken over het leiderschap is ze stapsgewijs tot de conclusie gekomen dat ze het wil. Ze heeft het al met haar gezin besproken en er staan mensen klaar om met haar mee te gaan naar Den Haag. In een verklaring omarmt ze de keuze voor Timmermans, maar schrijft ze ook: ‘Ik kon mij voorstellen dat ik het zou doen.’

Hetzelfde geldt voor Klaver. Hij stapt opzij, maar verhult zijn teleurstelling niet. ‘Heel eerlijk, ik was graag lijsttrekker geworden, maar het is niet verstandig’, zegt hij tegen het AD. Tegenover partijgenoten herhaalt hij dat. Hij heeft de taxatie gemaakt dat de PvdA hem niet zou accepteren als leider. Je kunt niet én een van de belangrijkste architecten zijn van een nieuw podium en er dan zelf op gaan staan.

Bron: De Groene 02-08-2023