PODR 5 november 2024

Elke dinsdagavond tussen 19:00 en 21:00 is dit unieke programma - live en lineair - te beluisteren via internet.

MP3-speler        Mac-speler

Toelichting bij bronnen: Hieronder vind je een aantal bronnen die de basis vormen voor de onderwerpen die in de uitzending van vanavond (eventueel) aan bod zullen komen. Via de groengekleurde linkjes kom je bij de orginele bron. Een deel van de teksten is hier te lezen [citaat], de complete tekst vind je in de orginele bron.  

Net binnen: Home - Experiment Gesloten Coffeeshopketen 

Filmpje

Geen hamburger of milkshake: in deze drive-through haal je wiet | NU.nl (1 november 2024) 

Van cannabis tot Congres

Van cannabis tot Congres: kiezers in VS stemmen over veel meer dan de president (1 november 2024)

[citaat] Als kiesgerechtigde Amerikanen komende dinsdag naar de stembus gaan, zullen alle ogen in eerste instantie zijn gericht op de presidentsrace tussen de Democraat Kamala Harris en Republikein Donald Trump. Maar naast de strijd om het presidentschap vinden er nog veel meer verkiezingen plaats in de VS.

Voor veel Amerikanen zal het stembiljet dinsdag meer weghebben van een boekwerk dan van een velletje papier. Zo worden in het Congres alle 435 leden van het Huis van Afgevaardigden opnieuw gekozen en een derde van de senatoren in de Senaat.

Verder zijn er veel verkiezingen op staatsniveau en vinden er allerlei regionale verkiezingen plaats in de counties. Zo kunnen kiezers onder meer stemmen voor het gouverneurschap, de staatsparlementen, lokale sheriffs en rechters. Ook zijn er in verschillende staten referenda.

Machtige functie

Na de presidentsverkiezingen zal de meeste aandacht uitgaan naar de verkiezingen in het Congres. Voor de president is het van groot belang dat zijn of haar partij een meerderheid heeft in het Huis van Afgevaardigden, te vergelijken met de Nederlandse Tweede Kamer.

Voor alles waar geld mee gemoeid is heeft de president de instemming nodig van het Huis. Bovendien kunnen parlementaire commissies het leven van een president behoorlijk zuur maken door allerlei onderzoeken te beginnen. Daarnaast mag de partij met de meeste zetels de voorzitter aanwijzen, de Speaker, een van de machtigste functies in de Amerikaanse politiek.

Op dit moment hebben de Republikeinen een nipte meerderheid in Huis, maar alle leden zullen dus opnieuw worden gekozen. In het overgrote deel van de 435 Congresdistricten is het een gelopen race. Maar omdat de Republikeinse meerderheid zo klein is, hoeven de Democraten slechts een handjevol zetels weg te kapen om de meerderheid te heroveren.

In ongeveer twintig districten gaat het echt spannend worden. Volgens de meest recente peilingen wordt het daar een nek-aan-nek-race.

Stemming in Senaat

In de Senaat, vergelijkbaar met de Nederlandse Eerste Kamer, kiezen stemmers 34 van de 100 leden. Op dit moment telt de Senaat 49 Republikeinen, 47 Democraten en 4 onafhankelijke senatoren. De onafhankelijke senatoren stemmen vrijwel altijd mee met de Democraten.

Meteen aan het begin van een presidentschap speelt de Senaat een belangrijke rol. Een president is de eerste maanden vooral bezig met het benoemen van ministers en functionarissen. Senaatscommissies voelen die allemaal aan de tand en de Senaat kan benoemingen blokkeren. Het leven van de president wordt dus een stuk makkelijker als zijn of haar partij de meerderheid heeft in de Senaat.

Ook hier lijkt het een nek-aan-nek-race te worden, al hebben de Republikeinen in de peilingen een lichte voorsprong.

Ook nog meer dan 150 referenda

In 41 van de 50 staten van de VS worden ook referenda gehouden; in totaal zijn het er meer dan 150. In sommige staten hebben burgers de referenda weten af te dwingen door via petities genoeg handtekeningen te verzamelen.

De meest in het oog springende volksraadplegingen gaan over abortus. In totaal stemmen kiezers in tien staten over de vraag of het recht op abortus in de grondwet van de staat moet worden verankerd. Ook kunnen kiezers in veel staten stemmen over het legaliseren van cannabis en over het kiesstelsel van de staat.

In Arizona kunnen kunnen inwoners stemmen over de zogeheten Proposition 314. Als dat voorstel genoeg steun krijgt is het voortaan een misdaad als je grens tussen Mexico en Arizona oversteekt bij niet een reguliere grensovergang.

De kans is aanwezig dat in een aantal staten het fenomeen split-ticket voting een rol gaat spelen: stemmen op een Congreslid van de ene partij en op de presidentskandidaat van de andere partij.

Split-ticket voting

Tijdens de laatste paar verkiezingen kwam dit fenomeen vrijwel niet voor, maar verschillende Amerikaanse media zien in peilingen dat kiezers in verschillende (belangrijke) staten overwegen dit te gaan doen.

In de meeste gevallen gaat het om kiezers die bij de presidentsverkiezing voor Trump zullen gaan stemmen, maar liever hun stem geven aan de Democratische kandidaat als het gaat om het Congres.

The New York Times schat dat het percentage kiezers in swing state Arizona dat aan split-ticket voting zal doen rond de 10 procent zal liggen. Deze stemmen kunnen dan ook een belangrijke rol gaan spelen in de verkiezingen voor het Congres.

Overigens lag het percentage split-ticket voters in de jaren 80 en 90 een stuk hoger. In sommige staten deed toen wel een kwart van de kiezers hieraan. [einde citaat]

Absolut geiles Gefühl

„Geiles Gefühl“: Anbauverein in Ganderkesee gibt erstmals Cannabis aus (2 november 2024)

[citaat] Erstmals hat ein Anbauverein in Ganderkesee legal angebautes Cannabis an seine Mitglieder ausgegeben. Michael Jaskulewicz nahm als erstes Mitglied des Cannabis Social Club Ganderkesee ein paar Gramm verschiedener Sorten des Rauschgifts in Empfang. „Hier gewesen zu sein und das abzuholen war ein absolut geiles Gefühl“, sagte er.

Erster Club mit Cannabisernte

Seit Juli dürfen in Deutschland Cannabis-Anbauvereine für den gemeinschaftlichen Anbau und die Weitergabe von Cannabis zugelassen werden. Der Club in Ganderkesee war nach eigenen Angaben der erste Verein in Deutschland, der eine legale Cannabis-Ernte einfuhr.

Einer Sprecherin des Bundesdrogenbeauftragten zufolge ist kein anderer Verein bekannt, der früher mit der Ernte begann. Sie verwies aber darauf, dass der Behörde keine offiziellen Informationen über die Erntelage der einzelnen Anbauvereinigungen vorliegen. Es sei bekannt, dass der Verein in Ganderkesee sehr weit fortgeschritten sei.

Mitglieder kommen aus der Mitte der Gesellschaft

„Unsere Mitglieder kommen aus der Mitte der Gesellschaft“, sagte Vereins-Vorsitzender Daniel Keune. Die Altersspanne reiche von 18 bis 70 Jahre, vom Arbeitnehmer bis zum Unternehmer.

Mit dem Thema der Legalisierung des Cannabiskonsums in Deutschland beschäftige sich der Verein schon seit zwei Jahren, sagte Keune. Die Teillegalisierung ermögliche einen präventiven Gesundheitsschutz, weil der Verein garantiere, dass das abgegebene Cannabis sicher und ohne Beimischungen sei. „Dieser Gesundheitsschutz, den wir leisten können, das hat uns schon motiviert.“

Kein dreckiger Stoff von der Straße mehr

Weil er zu den allerersten Unterstützern des Vereins gehört habe, habe er die ersten Gramm des Rauschgifts abholen dürfen, sagte Jaskulewicz. Er habe schon in 1990er Jahren geraucht, sei aber davon abgekommen, nachdem er auf der Straße verunreinigtes Cannabis bekommen habe: „Danach ging es mir sehr dreckig und ich habe gedacht, das machst Du nicht mehr.“

Er selbst sei durch die Diskussion über die Teillegalisierung von Cannabis in der jüngsten Zeit ins Nachdenken gekommen. Er habe sich dazu entschlossen, vor seinem fünfjährigen Kind kein Bier mehr zu trinken. „Ich würde mir wünschen, dass die Gesellschaft eher in diese Richtung geht und sich überlegt, dass auch Zigarettenkonsum und Alkoholkonsum etwas ist, was man vor Kindern seinlassen könnte.“ [einde citaat]

Ganderkesee in Niedersachsen: Club gibt zum ersten Mal legal Cannabis aus | tagesschau.de (2 november 2024)

[citaat] In Ganderkesee (Landkreis Oldenburg) hat ein Anbauverein am Samstag legal angebautes Cannabis an seine Mitglieder ausgegeben. Ein Novum in Deutschland seit der Teil-Legalisierung von Cannabis. 

Rund 100 Mitglieder des Cannabis Social Clubs Ganderkesee waren nach Informationen des NDR Niedersachsen am Samstag zur Cannabis-Ausgabe erschienen. Als einer der ersten Unterstützer des Vereins erhielt Michael Jaskulewicz als erstes Mitglied eine Auswahl verschiedener Sorten. "Hier gewesen zu sein und das abzuholen war ein absolut geiles Gefühl", sagte er. Bis zu 25 Gramm Cannabis durfte am Samstag pro Mitglied ausgegeben werden. Über eine App wird festgehalten, welches Mitglied wie viel Cannabis bekommen hat.

Cannabis-Ausgabe an vier Tagen pro Woche

Feierlichkeiten waren laut einer Vereinssprecherin nicht erlaubt. Eingeladen waren alle Vereinsmitglieder, erschienen waren 100. "Es ist der besondere Moment, auf den wir gewartet haben", sagte die Sprecherin im Vorfeld. Jedes Gramm, das nun ausgegeben werde, sei ein Gramm, das nicht auf dem Schwarzmarkt gekauft wird. Vor etwa zwei Wochen hat der Verein Blüten von 200 Pflanzen geerntet. Von kommendem Freitag an soll das Cannabis an vier Tagen pro Woche zu festen Zeiten an die Mitglieder ausgegeben werden.

Niedersachsen bei Genehmigungen Spitzenreiter

Mit 500 Mitgliedern ist der Verein in Ganderkesee bereits voll, mehr dürfen es gesetzlich nicht sein. Mehr als 1.000 Menschen stehen laut Verein auf der Warteliste. In Niedersachsen gibt es derzeit die meisten Cannabis-Anbauvereine in Deutschland. Bislang wurden von 37 Anträgen 15 genehmigt, darunter auch in Hannover, Braunschweig und Friesland.

Höchstens 50 Gramm Cannabis pro Monat

Seit dem 1. Juli können Vereine Anträge zum Anbau bei der niedersächsischen Landwirtschaftskammer stellen. Gründen kann so einen Verein jeder, der volljährig ist und beim Antrag ein aktuelles Führungszeugnis vorlegt. Zudem muss ein Gesundheits- und Jugendschutzkonzept eingereicht werden. Das Cannabis muss ausreichend vor dem Zugriff Dritter geschützt und die THC-Gehalte kontrolliert sowie dokumentiert werden. Nach der bundesweiten Regelung erhalten Mitglieder höchstens 25 Gramm Cannabis pro Tag und höchstens 50 Gramm Cannabis pro Monat zum Eigenkonsum. [einde citaat]

Modellprojekt: Hannover will Cannabis kontrolliert abgeben | NDR.de - Nachrichten - Niedersachsen - Studio Hannover (1 november 2024)

[citaat] Cannabis legal in der Stadt erwerben: Das soll im kommenden Jahr in Hannover im Rahmen eines Modellprojekts möglich sein. Die Studie soll Erkenntnisse über den Umgang mit Cannabis liefern.

Oberbürgermeister Belit Onay (Grüne) hat das Modellprojekt am Mittwoch in Hannover vorgestellt. Demnach sind bis zu drei Verkaufsstellen im Stadtgebiet geplant, an denen die Teilnehmenden des Projekts legal THC-haltige Produkte wie Haschisch oder Cannabisblüten in den gesetzlich erlaubten Mengen erwerben können. Nach Angaben der Stadt handelt es sich um das bundesweit erste Modellprojekt dieser Art. Kooperationspartner sind die Stadt Frankfurt und die Sanity Group GmbH, die seit Ende 2023 ein vergleichbares Projekt in der Schweiz betreibt. Der Verkauf in Hannover soll Anfang 2025 starten.

Forscher sollen Teilnehmende Cannabis-Käufer regelmäßig befragen

Das Projekt ist auf fünf Jahre angelegt. Laut Stadt können rund 4.000 Menschen teilnehmen. Sie können sich online oder in den Shops für das Projekt anmelden - ab wann, wird noch bekannt gegeben. Voraussetzung ist, dass sie über 18 Jahre alt sind und ihren Wohnsitz in Hannover haben. Sie erhalten einen pseudonymisierten Ausweis, mit dem sie an den Abgabestellen einkaufen können. Wer die gekauften Produkte an Dritte weitergibt, wird laut Stadt von dem Projekt ausgeschlossen. Ein Forscherteam der Medizinischen Hochschule Hannover (MHH) soll die Teilnehmenden regelmäßig befragen. Dadurch erhofft sich die Stadt Erkenntnisse zum Konsumverhalten, den Auswirkungen auf den Gesundheits- und Jugendschutz sowie den Schwarzmarkt.

Onay: Verbote von Cannabis-Konsum funktionieren nur eingeschränkt

"Uns geht es um die Anerkennung gesellschaftlicher Realitäten", sagte Oberbürgermeister Onay. "Die Zahlen konsumierender Menschen aller Altersgruppen in Deutschland steigen stetig." Verbote würden demnach nur eingeschränkt funktionieren. Steigende Werte der psychoaktiven Substanz Tetrahydrocannabinol (THC) und Verunreinigungen in Cannabis-Produkten auf dem Schwarzmarkt seien zusätzliche Risiken. Die Erkenntnisse aus der Studie würden in künftige politische Entscheidungen einfließen, so Onay.

Cannabis-Anbauvereine ernten erste Pflanzen

Seit dem 1. April dürfen Erwachsene laut neuem Cannabisgesetz bis zu 25 Gramm Cannabis in der Öffentlichkeit mitführen und maximal 50 Gramm zu Hause aufbewahren. Verboten ist der Konsum von Cannabis unter anderem in Gegenwart von Minderjährigen, in Schulen, auf Spielplätzen und in Sportstätten. Seit dem 1. Juli können Cannabis-Anbauvereine Anträge auf Zulassung stellen. Die erste Erlaubnis in Niedersachsen wurde am 8. Juli an einen Verein in Ganderkesee im Landkreis Oldenburg übergeben, dort wurden Mitte Oktober die ersten Pflanzen geerntet. Mitglieder der Anbauvereine erhalten bis zu 25 Gramm Cannabis pro Tag, aber höchstens 50 Gramm Cannabis pro Monat zum Eigenkonsum.

Kommunen beteiligen sich nicht an Cannabis-Kontrollen

Unterdessen haben die Kommunen am Mittwoch mitgeteilt, dass sie sich nicht an Kontrollen des Cannabis-Konsums beteiligen wollen. Eine entsprechende Resolution hat der Niedersächsische Städte- und Gemeindebund (NSGB) am Dienstag verabschiedet. Insbesondere kleinen Kommunen fehle es an Personal, Waagen und Drogentests, heißt es vom NSGB. "Unsere Städte, Gemeinden und Samtgemeinden sind am Limit", sagte Verbandspräsident Marco Trips. "Die Freigabe von Cannabis war ein Anliegen des Bundes, dass das Land nun umsetzen muss." Mitte Oktober hatte die Landesregierung erklärt, der Vollzug von Ordnungswidrigkeitsverfahren in Niedersachsen sei grundsätzlich Aufgabe der kommunalen Ebene - das gelte auch für Verstöße gegen das Konsumcannabisgesetz. [einde citaat]

Drugsgebruikmogelijkheden

Inwoners centrum Amsterdam: ‘Halsema, pak straatreclame voor cannabisproducten aan’ | Het Parool (28 oktober 2024)

[citaat] Tot ergernis van binnenstadbewoners kleuren cannabisbeelden en teksten als ‘smoke and drink’ steeds vaker de gevels van het Wallengebied. Samen met de VVD roepen zij burgemeester Femke Halsema op tot actie: ‘Verandering van het straatbeeld is essentieel.’

Hoewel er in de Warmoesstraat geen coffeeshops meer zijn, blijft cannabis zichtbaar aanwezig in het straatbeeld. Zo prijkt er bij ‘bakker’ CBD Bakehouse een afbeelding van een hennepblad en bij verschillende cafés wordt reclame gemaakt met teksten die bezoekers uitnodigen om binnen een drankje te drinken én een joint te roken.

Dingeman Coumou, voorzitter van wijkcentrum d’Oude Stadt, stelt dat deze cannabisgerelateerde uitingen lijnrecht ingaan tegen het gemeentelijke beleid. Hij verwijst naar de jaren 2013-2015, toen wijlen burgemeester Eberhard van der Laan besloot de coffeeshops in het gebied te sluiten. “Hoe kan het dan dat diverse zaken in die straat nu kennelijk opnieuw (soft)drugsgebruik aan de onwetende bezoeker aanbieden?”

Coumou wijst bovendien op de wet: veel voormalige coffeeshops zijn na de sluiting omgebouwd tot reguliere horecazaken, waarin roken wettelijk verboden is. “Hoe is het dan mogelijk dat een aantal zaken de onwetende bezoeker toch drugsgebruikmogelijkheden aanbieden?” vraagt Coumou. “Het gedogen van deze zaken is niet alleen een klap in het gezicht van omwonenden, maar ook van bonafide ondernemers die zich wél aan de regels houden.”

Boerejongens

Wijkcentrum d’Oude Stadt heeft, naast een handhavingsverzoek aan burgemeester Halsema, ook de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWa) gevraagd op te treden. Het centrum voelt zich gesteund door de VVD in de Amsterdamse gemeenteraad, die via fractievoorzitter Daan Wijnants vragen heeft gesteld aan de burgemeester over de gang van zaken in de Warmoesstraat. “We willen als VVD af van het drugsimago dat Amsterdam heeft. Verandering van het straatbeeld is hiervoor essentieel,” zegt Wijnants.

Net als Coumou wijst Wijnants op de wet: reclame maken voor softdrugs door coffeeshops is verboden onder artikel 3b van de Opiumwet dat ook wel het afficheringsverbod wordt genoemd. In 2022 werd coffeeshopketen Boerejongens nog bestraft voor het adverteren met marihuana. Alle vestigingen moesten op last van de gemeente een week sluiten en kregen diverse boetes opgelegd.

Wijnants wil dat Halsema doorpakt: hij vraagt haar niet alleen of de gemeente al boetes en waarschuwingen heeft uitgedeeld aan de cafés en souvenirwinkels in de Warmoesstraat, maar ook hoeveel. Daarnaast dringt hij aan op actie tegen ondernemers om de zichtbaarheid van drugsreclame te beperken en pleit hij voor een convenant met de gemeente om cannabisafbeeldingen uit het straatbeeld te weren.

Blowverbod

De VVD wijst ook op de impact van drugstoerisme en de schade die dat doet aan het imago van de stad. Dit helpt daarin niet, stelt de partij. Mede om die reden voerde het stadsbestuur begin 2023 een blowverbod in voor het Wallengebied. De gemeenteraad hoopte hiermee het drugsgebruik op straat terug te dringen en de aantrekkingskracht van het gebied op toeristen te verminderen.

Een woordvoerder van burgemeester Halsema zegt niet op de zaken vooruit te willen lopen. Halsema zal binnenkort schriftelijk antwoord geven op de vragen die VVD heeft ingediend.

Cannabisuitingen online

Ook in stadsdeel Amsterdam-Zuid groeit de zorg over cannabisuitingen, vooral online. Coffeeshops promoten daar hun producten regelmatig op platforms als Instagram. Volgens het CDA in Amsterdam draagt dat bij aan de normalisering van cannabisgebruik, ook onder minderjarigen.

Stadsdeelvoorzitter Bart Vink erkent het probleem, maar wijst op de uitdagingen van online handhaving, gezien de internationale reikwijdte van sociale media. “Een gecoördineerde aanpak is noodzakelijk, met betrokkenheid van socialemediaplatforms, landelijke toezichthouders en de overheid,” aldus Vink. [einde citaat]

Sponsoring van de gemeente-Sint door een coffeeshop

Gedoe over sponsoring coffeeshop en kleur van pieten, Sinterklaas krijgt warm onthaal in Zwijndrecht | Dordrecht | bndestem.nl (3 november 2024)

[citaat] Drie organisaties halen Sinterklaas binnen in Zwijndrecht, elk met een eigen feest op zaterdag 16 november. Die bizarre situatie is ontstaan doordat drie clubs het belangrijk vinden dat de Goedheiligman een warm welkom krijgt in de plaats, maar niet met elkaar samenwerken. Ze twisten over de inzet van zwarte pieten en de sponsoring van de gemeente-Sint door een coffeeshop.

De Stichting Sinterklaas in Zwijndrecht, die tot twee jaar geleden de intocht altijd organiseerde, verzorgt op de dag van de intocht nog altijd theatervoorstellingen met Sint, zwarte pieten en roetveegpieten in Spektakel.

Vorig jaar besloot die stichting te elfder ure de intocht niet meer te organiseren, nadat de actiegroep Kick Out Zwarte Piet gedreigd had het feest bij te zullen wonen. De stichting zei toen zo veel vrijwilligers te hebben die per se als zwarte piet willen acteren, dat ze zonder hen te weinig mensen overhield. Daarop organiseerde de gemeente het feest binnen een paar dagen zelf, met alleen een aankomst bij het gemeentehuis.

Kort dag

Dit jaar heeft een groep enthousiaste Zwijndrechtenaren, onder wie Rutger Hoogerwerf, de organisatie van de gemeentelijke intocht op zich genomen: ,,De gemeente had vorig jaar al gevraagd of we wilden helpen. Dit jaar heeft zij gevraagd of wij het helemaal wilden organiseren. Dat doen we graag, het is alleen kort dag.’’

Sint komt dit jaar wederom aan op het Raadhuisplein. Vanaf kwart over negen is er feest op het plein, waar de Goedheiligman en zijn roetveegpieten tegen tien uur verwacht worden. Dat feest duurt tot een uur of elf. Het plan was om daarna naar Walburg, het grootste winkelcentrum van Zwijndrecht, te gaan.

Drugsgeld

Maar toen Hoogerwerf contact opnam met de winkeliers, bleken die zelf al een Sinterklaas te hebben geregeld. Winkeliersvoorzitter Robbert Stoopman: ,,Wij hadden van de gemeente te horen gekregen dat er geen intocht zou zijn, dus hadden wij de handen vrij.’’ Daar kwam volgens Stoopman nog eens bij dat de gemeentelijke intocht onder meer gesponsord wordt door de niet-commerciële coffeeshop De Ambassade. Een aantal winkeliers vond het geen geslaagd idee om een kinderfeest te organiseren met de winst van drugsverkoop.

Hoogerwerf ziet dat probleem niet. Zwijndrecht kent al heel lang een niet-commerciële coffeeshop. En de gemeente eist dat de opbrengsten van de hennepverkoop gebruikt worden voor goede, maatschappelijk verantwoorde doelen, bij voorkeur in Zwijndrecht.

Gevolg is hoe dan ook dat het winkelcentrum een geheel eigen feest heeft. De Sint en zijn gevolg maken om 12.00 uur hun opwachting in Walburg, waar tot 16.00 uur gefeest wordt. Samenwerking met de oude stichting was voor winkeliers niet mogelijk omdat die vasthoudt aan zwarte pieten. Stoopman: ,,Zeker bij landelijke winkelketens is het tegenwoordig de regel dat er alleen nog maar roetveegpieten mogen zijn. Als je heel principieel vasthoudt aan zwarte pieten, heb je niets en worden de kinderen de dupe.’’

Twee is te veel

Ondertussen is Hoogerwerf van plan voor de volgende intochten een stichting Sinterklaas aan de Maas op te richten. Winkeliersvoorman Stoopman laat al weten graag te kijken hoe zijn verenigingen daarmee samen kan werken. Het liefst betrekt hij daar ook de oude stichting bij: ,,Twee Sinterklaasstichtingen in Zwijndrecht is wel wat veel.’’

Mogelijk komt Sinterklaas in de toekomst ook weer gewoon per boot. Hoogerwerf en zijn mensen kregen van de gemeente te horen dat dat dit jaar niet kon omdat daar gewerkt wordt aan nieuwe damwanden en kadeverhoging. Dat bleek echter slechts het halve verhaal. Sint zou wel iets verderop aan de Euryzakade af kunnen meren. [einde citaat]

Verslaving als businessmodel

Opinie | Tabaksmultinationals met hun ziekmakende producten moet je nooit geloven - NRC (25 oktober 2024)

[citaat] Toen tabaksfabrikanten nog beweerden dat nicotine niet verslavend was, voerden zij in advertenties artsen op die hun sigaretten aanbevalen. Na de eerste aanwijzingen dat roken longkanker veroorzaakt, werden filters aan sigaretten toegevoegd. Dat die filters geen schadelijke stoffen tegenhouden en door een toevoeging bruin verkleuren om de roker anders te doen geloven, vertelden ze er niet bij. Dat ze met gaatjes in die filters tot de dag van vandaag de metingen ter controle van de maximum toegestane hoeveelheden teer, nicotine en koolmonoxide in de sigaretten weten te manipuleren, blijven ze ook ontkennen.

Moeten we diezelfde fabrikanten dan nu op hun blauwe ogen geloven als ze beweren met minder schadelijke alternatieven voor sigaretten te komen? Het artikel Hoe Philip Morris de ‘sigaret van de toekomst’ uitrolt (19/10) in NRC maakt duidelijk hoe de grootste tabaksfabrikant opnieuw alle registers opentrekt om met een mooi verhaal een extreem verslavend product aan de man te brengen. Het bedrijf kaapte het begrip ‘Rookvrije Generatie’ en beweert nu zelf een „rookvrije wereld” na te streven.

Verslaving als businessmodel

Maar nicotinevrij is die toekomst zeker niet, als het aan Philip Morris en de andere grote tabaksfirma’s ligt. Verslaving is immers hun businessmodel, dat zelfs overeind blijft wanneer de gezondheidsschade die eruit volgt met vele miljarden moet worden afgekocht. Het jongste voorbeeld is de schikking die Big Tobacco in Canada heeft getroffen ter waarde van 22 miljard euro. Peanuts voor een bedrijfstak die jaarlijks meer winst maakt dan Coca-Cola, Disney, FedEx, Google, Starbucks en McDonald’s samen.

Inmiddels is wel duidelijk dat de nieuwe nicotine-alternatieven van de industrie ook schadelijke en kankerverwekkende stoffen bevatten, waarvan de gevolgen zich binnen enkele decennia zullen manifesteren. Van e-sigaretten, verhitte tabak en nicotinezakjes (snus) is al bekend dat ze dna-schade veroorzaken. De hoge concentraties nicotine in deze producten zorgen bovendien voor concentratieverlies en andere mentale problemen bij jonge gebruikers.

Lees ook Hoe Philip Morris de ‘sigaret van de toekomst’ uitrolt

Toch zijn het juist kinderen en jongeren die ook nu weer met deze producten worden verleid. De vape-epidemie die zich wereldwijd in een paar jaar tijd onder scholieren heeft ontwikkeld is het bewijs. Jarenlang daalde het aantal rokende jongeren, maar de trend gaat nu weer omhoog dankzij het zogenoemde ‘gateway-effect’ van de e-sigaret: vapende kinderen hebben 3 tot 28 keer meer kans om met roken te beginnen dan niet-vapende leeftijdsgenootjes.

‘Wetenschappelijk’ bewijs

Tabaksmultinationals als Philip Morris schuwen geen middel om hun ziekmakende producten te promoten. Eerder dit jaar kwam via een Japanse klokkenluider naar buiten dat Philip Morris in Japan wetenschappers heimelijk miljoenen betaalde om onderzoek te doen waaruit moest blijken dat zijn verhitte-tabaksproduct IQOS minder schadelijk zou zijn dan sigaretten. Dat ‘wetenschappelijke’ bewijs kon dan gebruikt worden voor de promotie van het product, waarvan Philip Morris beweert dat het alleen is bedoeld voor sigarettenrokers die willen stoppen.

De waarheid is dat e-sigaretten en opwarmsigaretten slechte rookstopmiddelen zijn en in 60 procent van de gevallen naast sigaretten worden gebruikt. De miljoenenmarketing met jonge influencers op hippe feesten en promoties rond concerten, festivals en Formule 1-races verraden dat de doelgroep toch eigenlijk een andere is. Philip Morris zegt het zelf: de IQOS moet de nieuwe Marlboro worden.

Blijven we ook nu weer schouderophalend toekijken hoe deze meedogenloze industrie onze kinderen aan de haak slaat, of snijden we haar nu voor eens en voor altijd de pas af? Op 12 december krijgt de Tweede Kamer de kans om dat laatste te doen. Dan staat het burgerinitiatief Nicotinee op de agenda (het kreeg al 52.000 steunbetuigingen en kan via de website nog steeds ondertekend worden). Nicotinee pleit voor een generatiegebonden verkoopverbod van alle nicotineproducten aan iedereen geboren vanaf 2012. Zij zullen nooit meer tabak kunnen kopen, omdat vanaf 2030 de leeftijdsgrens voor de aankoop van tabak elk jaar met een jaar omhooggaat. In het Verenigd Koninkrijk ligt een vergelijkbare wet voor en in Denemarken en Ierland wordt de discussie ook gevoerd.

Het effect van een dergelijke wet staat of valt met waterdichte handhaving. Daarom is het tweede deel van het burgerinitiatief een pleidooi voor een aparte, onafhankelijke handhavingsautoriteit. Die moet zich specifiek richten op handhaving van de tabaks- en rookwarenwet ter bescherming van kinderen. Nu is het nog veel te gemakkelijk voor kinderen om aan tabak en vapes te komen en worden zij op sociale media bestookt met verkapte reclame ervoor.

Nicotinevrije generatie

Het is onze plicht om kinderen te beschermen tegen huidige en toekomstige gezondheidsschade. Als we kunnen voorkomen dat kinderen in de periode van hun leven dat ze er het meest kwetsbaar voor zijn verslaafd raken aan nicotine, dan zullen zij in de rest van hun leven er geen bezwaar tegen hebben tot de nicotinevrije generatie te behoren. Bijna niemand begint immers na zijn achttiende nog met roken. Het voordeel van een generatiegebonden verbod is daarbij dat bestaande (oudere) rokers hun rokertje niet wordt afgenomen.

Ondertussen is het zaak om het ontmoedigingsbeleid onverminderd voort te zetten. Dat wil zeggen jaarlijkse accijnsverhogingen, beperking van het aantal verkooppunten, reclame- en rookverboden en goede en vrij beschikbare rookstophulp.

De baten van dit alles zijn voor de samenleving als geheel: roken kost ons samen nu nog zeker 30 miljard euro per jaar. Om nog maar te zwijgen over alle bespaarde levens. [einde citaat]

Rodrigo Duterte’s ‘war on drugs’

Rodrigo Duterte’s ‘war on drugs’ in the Philippines – explained in 30 seconds | Philippines | The Guardian (4 november 2024)

[citaat] The former president faces an investigation by the international criminal court for crimes against humanity over the alleged extrajudicial killing of thousands of drug suspects

Soon after his election in 2016, Philippine president Rodrigo Duterte launched his so-called “war on drugs”, a bloody campaign in which as many as 30,000 civilians were killed.

Most of the victims were men from poor, urban areas, who were gunned down in the streets or their homes by police, or in some cases, unidentified assailants.

The authorities routinely claimed police had killed in self-defence. However, groups documenting the killings have challenged this claim, alleging the police regularly falsified evidence, including by planting drugs and guns at the scene. Witnesses frequently stated that victims were unarmed and did not pose a threat. The type of wounds sustained by victims also contradicted police claims: many were shot multiple times, and in some cases in their backs or the back of their heads.

Duterte is facing an investigation by the international criminal court for crimes against humanity over the killings. He is accused of encouraging and even incentivising the killings, and allowing police to act with impunity.

After taking office, Duterte publicly stated that he would kill suspected drug dealers and urged the public to kill addicts. Even as the killings prompted international alarm, Duterte remained committed to the campaign, saying “many will die, plenty will be killed until the last pusher is out of the streets”.

It has been alleged in parliamentary committee hearings this month that Duterte’s office paid officers up to 1m pesos (£13,200) per killing during the crackdowns, depending upon the target.

He has denied that such payments were made, or that he authorised extrajudicial killings. However, he has admitted to maintaining a death squad of criminals to kill other criminals while serving as a mayor.

Duterte told a senate hearing in October that he took “full legal responsibility” for the crackdown. [einde citaat]

Duterte Says He Takes Responsibility for Philippine Drug War - The New York Times (28 oktober 2024)

[citaat] The former Philippine president Rodrigo Duterte defended his so-called war on drugs in testimony before the country’s Senate on Monday, saying he took “full legal responsibility” for the campaign of extrajudicial killings that left thousands dead and is being investigated by the International Criminal Court.

“I did what I had to do and whether you believe it or not, I did it for my country,” Mr. Duterte, whose six-year term ended in 2022, told senators. He said he offered “no apologies, no excuses” for the campaign, during which rights groups say as many as 30,000 people were executed by police officers and vigilantes.

Only a handful of people have been convicted in connection with the deaths, but the International Criminal Court in The Hague is investigating Mr. Duterte’s role in them. Even as he claimed responsibility for the bloodshed on Monday, Mr. Duterte showed the belligerence he was known for in office, saying that the campaign had been necessary to stop the spread of narcotics.

“I have warned all of you as a president, then and as a private citizen now,” he said. “Drugs will destroy the Filipino, it will destroy my country, and I will not allow it.”

Mr. Duterte’s testimony came five months into an inquiry by the House of Representatives into the drug war. Supporters of Mr. Duterte have dismissed those hearings as politically motivated, calling them part of a feud between his family and that of his successor, President Ferdinand R. Marcos Jr.

Mr. Duterte has refused to testify at the House hearings, invoking his right against self-incrimination. Instead, he attended a hearing Monday in the considerably more divided Senate, where his staunch allies include Senator Ronald Dela Rosa, who oversaw the antidrug campaign as Mr. Duterte’s police chief.

He and several other senators defended Mr. Duterte. Others upbraided him, including Leila de Lima, a former senator and critic of the drug war who spent six years behind bars on charges that were later dropped. “We can destroy and we need to destroy drugs, but we cannot destroy lives,” Ms. de Lima said.

Several relatives of people who were killed in the campaign also testified.

Randy Delos Santos, the uncle of a 17-year-old boy who was gunned down by three police officers in 2017, said the family had yet to receive any court-ordered damages, despite a ruling that the officers were guilty of murder.

“We haven’t gotten full justice yet,” Mr. Delos Santos said. Mr. Duterte occasionally glanced at Mr. Delos Santos while sipping from a Starbucks cup.

Mr. Duterte was challenged by only one senator, Risa Hontiveros, who asked him whether he took responsibility for the death of Mr. Delos Santos’s nephew, Kian. He said no.

Mr. Duterte, 79, who arrived at the Senate using a cane, read his statement from a script, in contrast to his usual freewheeling style.

“For all of its successes and shortcomings, I, and I alone, take full legal responsibility,” he said of the antidrug campaign. “For all the police did pursuant to my orders, I will take responsibility. I should be the one jailed, not the policemen who obeyed my orders. It’s pitiful, they are just doing their jobs.”

There have been signs that Mr. Duterte’s perceived impunity in connection with the killings is coming under strain.

The Marcos administration, which once indicated that it would not cooperate with the I.C.C.’s investigation, has now allowed investigators from the court into the Philippines, according to an official close to the investigation. His government has also reopened cases from the drug war. In recent weeks, the public was stunned when a retired police colonel told the House of Representatives that Mr. Duterte had paid cash for drug killings, an allegation that Mr. Duterte has denied.

Referring to Mr. Duterte, Sol Iglesias, an assistant professor of political science at the University of the Philippines, said, “He can’t remain silent any longer, now that all of these accusations have been rolling on and he hasn’t really been engaging.”

“We’re now seeing him at probably his weakest point in his political career,” she added. She said the details of the antidrug campaign “are now finally being given an air of credibility that isn’t being drowned out by a very powerful president or silenced by a system that conducted the worst of the violence.”

Kristina Conti, a lawyer for several victims of the drug war, said Mr. Duterte’s testimony “was characteristically rambling and unrepentant.”

“This is enough to reinforce evidence before the International Criminal Court for a warrant of arrest in the course of the ongoing investigation,” she said.

Mr. Duterte denied on Monday that there had been “state-sponsored killings.” But he painted a confusing, contradictory picture of the so-called “Davao Death Squad,” a group that a retired police officer and rights activists have said was formed by Mr. Duterte when he was mayor of the southern city of Davao, with the mission of killing drug dealers and petty criminals.

Mr. Duterte testified on Monday that he had no knowledge of such a group. But later, he said there had been police officers in the Davao Death Squad. Afterward, he retracted that statement, saying that he’d had his own “death squad” as mayor, but that no police officers were involved in it.

He suggested that many of the killings during his tenure had been in self-defense, saying that if police officers’ lives were at risk, they had to “act accordingly.” Journalists and rights activists have long viewed this narrative with skepticism, citing witnesses who described the gunning down of suspects who never resisted.

Mr. Duterte said he had always seen drug addicts “as victims and patients requiring medical help and not as criminals,” but that he loathed “the purveyors, the merchants and the pushers of this demonizing element.”

Later, after a heated exchange with Ms. Hontiveros, Mr. Duterte said of the drug war, “I will do it all over again if I’m allowed to return.” Some in the gallery applauded. [einde citaat]