PODR 18 juni 2024

Elke dinsdagavond tussen 19:00 en 21:00 is dit unieke programma - live en lineair - te beluisteren via internet.

MP3-speler        Mac-speler

Toelichting bij bronnen: Hieronder vind je een aantal bronnen die de basis vormen voor de onderwerpen die in de uitzending van vanavond (eventueel) aan bod zullen komen. Een wezenlijk deel van de teksten is hier te lezen, de complete tekst vind je in de orginele bron. Via de groengekleurde linkjes kom je bij de orginele bron. Zie je (...) dan gaat de tekst daar verder of er gaat tekst aan vooraf.    

Wietexperiment naar volgende fase, maar nog steeds niet echt van start (nos.nl) (17 juni 2024)

Vanaf morgen mag er legale, Nederlandse cannabis worden verkocht in alle coffeeshops die meedoen aan de wietproef. Toch is het overheidsexperiment daarmee nog steeds niet echt begonnen. Omdat er niet genoeg legaal aanbod is, mogen de shops voorlopig ook hun illegale 'achterdeurcannabis' blijven verkopen.

Over het 'experiment gesloten coffeeshopketen', zoals de proef officieel heet, zijn in 2017 afspraken gemaakt in het regeerakkoord Rutte III. Het kabinet wilde hiermee onderzoeken of de verkoop van hennep en hasj in Nederland kan worden gelegaliseerd en wat hiervan de effecten zijn op de criminaliteit en de volksgezondheid. Maar de proef kwam maar moeizaam van de grond.

Zo kampten de tien aangewezen legale cannabistelers met tegenslagen. Er waren moeilijkheden bij het verkrijgen van gemeentelijke bouwvergunningen, het vinden en behouden van investeerders voor de tientallen miljoenen die per teler nodig zijn en bij het openen van bankrekeningen om deze miljoenen uit te kunnen geven. (…)

(…)Eind 2020 werden door middel van een loting tien aspirant-telers geselecteerd voor het experiment. Het idee was dat de proef pas zou beginnen als alle tien konden leveren en het aanbod voldoende en divers genoeg zou zijn. Maar omdat het allemaal veel langer duurde dan verwacht, zei toenmalig minister van Volksgezondheid Kuipers twee jaar later dat de proef ook kon starten met minder telers, mits er voldoende capaciteit was.

Uitstel op uitstel

Weer een jaar later waren drie bedrijven inmiddels zo ver dat ze de eerste cannabis konden leveren. Om ze niet met hun voorraad te laten zitten werd in december alvast begonnen met de aanloopfase, waarbij coffeeshops in Breda en Tilburg naast de illegale wiet ook alvast legale cannabis mochten verkopen. Nu wordt dat dus uitgebreid naar de coffeeshops in alle tien deelnemende gemeenten.

De hoop is dat de komende maanden twee extra telers het aanbod op het gewenste niveau brengen en per half september ook gaan leveren zodat het experiment echt gaat beginnen. De bijna 80 deelnemende coffeeshops mogen dan alleen legale cannabis verkopen.

Of dat ook echt gaat lukken, is niet zeker: het ministerie van Volksgezondheid heeft al gezegd dat de start opnieuw met een aantal maanden wordt uitgesteld mocht dat nodig zijn. (…) 

Start overgangsfase Experiment gesloten coffeeshopketen (wietexperiment) | Nieuwsbericht | Rijksoverheid.nl (17 juni 2024)

Start overgangsfase Experiment gesloten coffeeshopketen (wietexperiment)

Nieuwsbericht | 17-06-2024 | 10:00

Telers van gereguleerde cannabis mogen vanaf nu hun product verkopen aan coffeeshops in alle 10 gemeenten die meedoen aan het Experiment gesloten coffeeshopketen. Het experiment gaat nu de overgangsfase in, dat wil zeggen dat de deelnemende coffeeshops gereguleerde cannabis naast gedoogde cannabis mogen verkopen aan consumenten. Het doel van deze fase in het experiment is om de coffeeshophouders geleidelijk over te laten gaan op de verkoop van gereguleerde cannabis, en dat consumenten hieraan kunnen wennen. De geleerde lessen uit de aanloopfase in Breda en Tilburg worden gebruikt om de overgangsfase in alle deelnemende gemeenten soepel te laten verlopen.

Minister Dijkstra: “De aanloopfase in Breda en Tilburg is waardevol gebleken om op kleine schaal ervaring op te doen met alle processen en systemen. Door de geleerde lessen zijn mogelijk knelpunten op grotere schaal voorkomen en zijn de andere coffeeshops en gemeenten ondersteund bij de start van de overgangsfase. De volgende fase zal ongetwijfeld nieuwe leerpunten met zich meebrengen. Ook dan zullen we deze gebruiken om mogelijke verbeteringen in de experimentaanpak door te voeren.”

Er waren zorgen dat een ‘dubbel handhavingsregime’ (vanwege de verkoop van zowel de gedoogde als gereguleerde producten) tot onduidelijkheid zou leiden bij coffeeshophouders. De vrees was dat dit gevolgen zou hebben voor de handhaafbaarheid, uitvoerbaarheid en juridische houdbaarheid. De gemeenten Tilburg en Breda en de Inspectie Justitie en Veiligheid (IJenV) hebben aangegeven dat het dubbel handhavingsregime uiteindelijk geen problemen heeft opgeleverd. Het goed informeren van coffeeshophouders is daarbij erg belangrijk gebleken, om onduidelijkheid over de eisen te voorkomen.

In de aanloopfase bleek de toegestane 500 gram handelsvoorraad in de coffeeshops niet werkbaar, omdat de coffeeshops een aantal keer per dag bevoorraad moesten worden en de registratie daardoor foutgevoeliger was. Na overleg met de betrokken partijen is besloten de coffeeshops een weekvoorraad mochten aanhouden net zoals tijdens de overgangsfase en experimenteerfase het geval is.

Na wat opstartproblemen in de eerste maanden gaven de coffeeshophouders aan dat het werken met het track- & trace-systeem redelijk goed gaat. Elke maand krijgt het systeem een (kleine) update waarin wensen van de gebruikers en technische verbeteringen worden doorgevoerd. Deze, en andere lessen worden meegenomen om de overgangsfase soepel te laten verlopen.

Preventie en Veiligheid

Tijdens het hele experiment worden ervaringen gedeeld om de effecten op volksgezondheid, preventie, criminaliteit, openbare orde en veiligheid te monitoren. Tijdens het experiment worden preventieve maatregelen ingezet, zoals strenge verpakkings- en etiketteringseisen en een bijsluiter met informatie over de risico’s van het gebruik. Deze maatregelen blijven essentieel om de risico's van cannabisgebruik te beperken. Het gebruik van cannabis brengt namelijk altijd risico's met zich mee. Dat geldt ook voor de cannabis geproduceerd binnen het experiment.

Om de veiligheid binnen het experiment te vergroten, gelden er strikte beveiligingseisen voor de aangewezen telers en wordt de gereguleerde cannabis met beveiligd vervoer naar deelnemende coffeeshops vervoerd. Bij besluitvorming worden politie en Openbaar Ministerie altijd betrokken en om advies gevraagd.

Start van de experimenteerfase

Na de overgangsfase volgt een experimenteerfase van 4 jaar. In deze periode verkopen de deelnemende coffeeshops alleen gereguleerde producten. Het is belangrijk dat de kwantiteit, kwaliteit en diversiteit van de cannabis op het moment van de start van de experimenteerfase op orde is om de coffeeshops te kunnen bevoorraden. Als dit niet het geval is, neemt het risico op illegale (straat)handel toe. Volgens de planning start de experimenteerfase 3 maanden na de overgangsfase, op 16 september 2024. In de zomermaanden wordt er gemonitord of er aan de voorwaarden voldaan kan worden op 16 september.

Kamerbrief over stand van zaken Experiment gesloten coffeeshopketen en coffeeshopbeleid | Kamerstuk | Rijksoverheid.nl (17 juni 2024)

Minister Yeşilgöz-Zegerius (JenV) en minister Dijkstra (Medische Zorg) informeren de Tweede Kamer over de stand van zaken van het Experiment gesloten coffeeshopketen en het coffeeshopbeleid. Zij bespreken de ervaringen en geleerde lessen uit de aanloopfase van het experiment. Ook gaan zij in op enkele moties en vragen.

Kamerbrief over stand van zaken Experiment gesloten coffeeshopketen en coffeeshopbeleid

Omroep Flevoland - Nieuws - Eigenaar Blowboot Almere verkoopt vanaf vandaag legaal zijn eigen geteelde wiet (17 juni 2024)

In de Almeerse coffeeshops is vanaf nu ook legaal geteelde wiet te koop. Het gaat om een landelijke proef die in een aantal steden wordt uitgevoerd. Naast Almere zijn er nog negen gemeenten die meedoen. De proef is een overgangsfase en gaat drie maanden duren. Daarna is het de bedoeling dat alléén gereguleerde wiet verkocht wordt.

Het uiteindelijke doel van het experiment is om drugscriminaliteit tegen te gaan. Zes maanden geleden waren Tilburg en Breda al begonnen.

Tot nog toe werd er wel wiet verkocht, maar dat werd gedoogd omdat de teelt en toelevering illegaal is. In heel Nederland zijn er nu twee legale telers van de softdrugs. Verwacht wordt dat zich meer telers melden.

"Eindelijk legale aanvoer"
Bart Vollenberg is coffeeshopeigenaar van de Blowboot in Almere en één van de twee legale wiettelers. Hij is verheugd over de stap in het wietexperiment. "Dit is voor ons een hele bijzondere dag. Want na 25 jaar hebben we eindelijk legale aanvoer."

In de gemeente Almere geldt nu ook een nieuw coffeeshopbeleid. Zo mogen de verkooppunten al om 12.00 uur open in plaats van 16.00 uur 's middags. Registratie van consumenten komt te vervallen en de vergunningen voor nieuwe coffeeshops worden voor langere tijd worden afgegeven. 

FILMPJE Wietexperiment van start: Almere verkoopt gereguleerde wiet (ad.nl) (17 juni 2024)

Een historisch moment bij coffeeshop de Blowboot in Almere. Voor het eerst gaat er legaal geteelde wiet over de toonbank. In plaats van via de illegale achterdeur, komt de wiet nu van legale telers, aangewezen door de overheid. Al is nog niet alles in de shop zo legaal als de bedoeling is. BEELD: Diego Kemps

Een joint met legale wiet, hoe smaakt die? - Omroep Gelderland (gld.nl) (17 juni 2024)

Vandaag was het zover, na Tilburg en Breda doen ook Arnhem en Nijmegen mee met het experiment van legaal geteelde wiet. Nu wordt wietgebruik gedoogd maar is de productie ervan illegaal. Dat zorgt vaak voor criminaliteit. Het wietexperiment moet een einde maken aan deze situatie. Maar hoe smaakt een jointje van legaal geteelde wiet eigenlijk?

"27020", roept de bezorger van het busje voor coffeeshop Uncle Sam in zijn walkie talkie. Dan gaat de zijdeur van het busje open en wordt de allereerste legaal geteelde wiet afgeleverd bij de Arnhemse coffeeshop. Veel klanten van de coffeeshop weten dat het experiment vandaag begint en willen deze wiet graag kopen, zo blijkt. "Doe mij maar zo'n zakje", klinkt het bij de verkoopbalie.

"We zijn superpositief", zegt medewerker Stijn Wout van Uncle Sam. "We zijn er blij mee dat we eindelijk een beetje het stigma beginnen kwijt te raken dat het allemaal maar een beetje een criminele bende is. Dat we eindelijk eens van die rare achterdeur afraken. We krijgen het nu netjes verpakt afgeleverd en er is zelfs een kwaliteitscontrole over uitgevoerd. We zijn er blij mee."

Er is voor ieder wat wils - Stijn Wout, medewerker coffeeshop

"Het aanbod is groot", zegt Stijn. "De variëteit is groot voor de klant van de 'old school' soorten als de Santa Maria, de PP'tjes. Van een NLX tot een heesje. Maar ook nieuwere soorten, die uit Amerika en Canada zijn komen overvliegen. De gelato's, de zoete wietjes. Er is voor ieder wat wils."

Maar hoe zit het eigenlijk met het THC-gehalte? "Dat is hetzelfde, misschien zelfs wel hoger dan de soorten die we nu verkopen. Daar was controverse over of het wel gelijk zou zijn, maar daar zijn we zeker over te spreken."

Grote vraag is natuurlijk, hoe rookt die legaal gekweekte wiet. Frieda Riethorst is al 35 jaar vaste klant bij coffeeshop Uncle Sam, een kenner dus. Bedreven steekt ze een joint op van de legaal geteelde wiet. "Mmm. Ik moet u vertellen, hij is super, supergoed en ook heel stoned."

Het is nu zeker dat je goede wiet rookt - Frieda Riethorst, klant coffeeshop

Frieda is wel blij met het experiment. "Het is niet duurder geworden." Maar er is meer waarom Frieda het wel een goed experiment vindt. "Het is nu zeker dat je goede wiet rookt. Dat je weet waar het vandaan komt. Dat er niks kan gebeuren. Daar moet je toch wel rekening mee houden. Als je andere wiet koopt dan weet je niet wat ze daar in doen."

Dan neemt ze nog een hijs aan haar joint en knikt goedkeurend. "Het is goed dat de overheid dit allemaal gedaan heeft en dat er zoveel shops in meegaan, dat is helemaal super toch."

Burgemeester over wietproef: 'Criminele verdienmodel om zeep helpen' (omroeptilburg.nl) (18 juni 2024)

Een half jaar geleden startte in Tilburg en Breda de wietproef, waarbij coffeeshops legaal wiet kunnen inkopen. Bijna alle coffeeshops in Tilburg doen mee aan deze proef. Theo Weterings, burgemeester van Tilburg en een van de grootste voorstanders van de proef, spreekt van een ‘succesvol verloop.’

De coffeeshopexploitanten dragen in de wietproef een grote verantwoordelijkheid. Ze moeten precies bijhouden hoeveel wiet er verhandeld wordt en zien als eerst wat er beter kan. De prijs lijkt goed en er is veel vraag naar de legale wiet. Al snel werd duidelijk hoe populair de ‘staatswiet’ werd. Coffeeshops mochten niet meer dan 500 gram legale wiet op voorraad hebben, wat ook geldt voor illegaal geteelde wiet.

“Klanten kwamen echt voor de legale wiet.”

“Daardoor moesten de coffeeshops steeds vaker ‘nee’ verkopen. Consumenten kwamen echt voor de legaal geteelde wiet, wat niemand had verwacht”, geeft Weterings aan. Dankzij de deelnemende coffeeshops kregen Burgemeester Weterings en zijn collega Depla van Breda de ministers zover om een uitzondering te maken: coffeeshops mochten hun voorraad van legaal geteelde wiet aanvullen tot het weekgemiddelde.

De reacties van de klanten zijn nog belangrijker, vindt de burgemeester. De markt lijkt tevreden. Dankzij de feedback van coffeeshops in Tilburg is de beperkte voorraad aangepakt. Sinds deze week is het experiment daarom uitgebreid naar coffeeshops in alle tien deelnemende gemeenten, wat neerkomt op bijna 80 coffeeshops.

Het doel in september is dat alle wiet in de deelnemende gemeenten afkomstig is van legale teelt. Hiervoor moet nog veel gebeuren. Op dit moment zijn er drie telers die legale wiet kweken, maar dat aantal moet flink omhoog.

Verdienmodel om zeep helpen

Enerzijds om voldoende te kunnen leveren aan alle deelnemende coffeeshops en anderzijds om concurrentie tussen de telers te stimuleren. “Net zoals we gewend zijn dat tomaten van verschillende leveranciers komen, moet dat ook voor wietsoorten gelden. De verwachting is dat er in oktober meer telers zullen meedoen. Er zijn tien telers die een vergunning hebben van het ministerie.”

Burgemeester Weterings is onder andere voorstander van de proef, omdat het een manier is om drugsproductie uit het criminele circuit te halen. Of dat na een half jaar merkbaar is? Dat is moeilijk hard te maken, erkent Weterings. “We helpen hiermee wel het criminele verdienmodel van wiet langzaam om zeep. We willen gewoon een legale productie en een legale verkoop.”

Gedoogde én gereguleerde wiet verkocht in tien gemeenten (binnenlandsbestuur.nl) (17 juni 2024)

In tien gemeenten die meedoen aan een wietexperiment mag vanaf maandag zowel gedoogde als gereguleerde wiet worden verkocht. Die situatie duurt drie maanden. Daarna is het de bedoeling dat er enkel gereguleerde wiet verkocht wordt. Gedoogde wiet mag dan niet meer.

De wietproef begon eind vorig jaar in Breda en Tilburg, waar sindsdien zowel gereguleerde als gedoogde cannabis mocht worden verkocht. Daarbij voegen zich vandaag Groningen, Zaanstad, Almere, Arnhem, Nijmegen, Voorne aan Zee, Heerlen en Maastricht. De bedoeling is dat in september alle wiet die in deze gemeenten verkocht wordt, afkomstig is van de legale teelt.

Kwaliteit

De nieuwe fase van het wietexperiment wordt de 'overgangsfase' genoemd waarin ‘kwantiteit, kwaliteit en diversiteit’ van gereguleerde producten worden geoptimaliseerd. Coffeeshophouders willen bijvoorbeeld dat meerdere telers leveren, zodat het aanbod divers is. Als dat niet het geval is, wordt gevreesd voor een toename van illegale (straat)handel. In eerste instantie mochten de betrokken coffeeshops niet meer dan 500 gram gereguleerde cannabis in huis hebben, maar die limiet werd later verhoogd naar een weekvoorraad.

Liever legale producten

De burgemeesters van Breda en Tilburg kijken positief terug op hun eerste maanden in het wietexperiment. Burgemeester Paul Depla van Breda zegt dat het tot nu toe gelukt is om een systeem op te zetten 'van teler tot consument'. Bovendien is er vanuit de consumenten ook vraag naar wiet. 'Tegenstanders zeiden heel vaak een beetje smalend: het is staatswiet, niemand gaat dat toch roken. Dat is het sowieso niet, want het zijn particuliere telers. Maar we zien dat de spullen heel goed worden afgenomen', zegt Depla tegen het ANP. 'Consumenten kopen toch liever spullen waarvan ze weten dat het legaal geproduceerd wordt, dan dat ze in feite illegale producten kopen waarvan ze de herkomst niet weten.'

Tegen NSC, BBB en PVV zeggen we: wil je dat het een illegale markt blijft, die gedomineerd wordt door criminelen? - Paul Depla, burgemeester Breda

Hard werken

Volgens Depla vragen mensen ook om de gereguleerde wiet. Dat herkent ook burgemeester Theo Weterings van Tilburg. 'Er is natuurlijk wel een wens bij de coffeeshopexploitanten om meer diversiteit in het aanbod te krijgen, en de telers zijn daar ook mee bezig.' De burgemeesters hopen dat de wiettelers genoeg kunnen telen. Het aantal deelnemende coffeeshops stijgt nu naar ongeveer tachtig. 'Het wordt wel spannend', zegt Weterings. 'Ik verwacht dat we het aantal telers deze zomer kunnen uitbreiden van drie naar minstens vijf.' Depla 'gelooft erin' dat het gaat lukken. 'De markt vraagt erom, maar het zal hard werken worden voor de telers', zegt Weterings.

Lachertje van Europa

In politiek Den Haag zijn partijen als NSC en BBB tegen de uitbreiding van de proef. De PVV wilde eerder de proef opschorten tot het aantreden van een nieuw kabinet. De VVD is wel voorstander. Weterings zou het 'heel onverstandig' vinden als de wet wordt ingetrokken. 'Dan worden we niet alleen het lachertje van Europa, maar ook zullen we meemaken dat de illegaliteit de grote winnaar is.' Depla is ook bezorgd dat investeerders afhaken als er twijfels zijn, waardoor er niet meer genoeg geteeld wordt. 'De gedachte bij drie van de vier partijen is dat het experiment vooral zou leiden tot meer gebruik. Maar ons idee is: we veranderen de achterdeur, niet de voordeur. Die voordeur wordt niet breder waardoor meer mensen komen. Tegen NSC, BBB en PVV zeggen we: wil je dat het een illegale markt blijft, die gedomineerd wordt door criminelen?'