Cannabisconsumenten Amsterdam

01-12-2022 Cannabisindustrie Nieuw plan Amsterdam: eerdere sluitingstijden coffeeshops, blowverboden

Het college van Burgemeesters en Wethouders van Amsterdam heeft een visie op toerisme opgesteld. Zoals je kunt verwachten, zitten er ook cannabis-gerelateerde voorstellen bij. Zo stellen ze blowverboden in verschillende delen van de stad voor, maar overwegen ze ook om coffeeshops van donderdag tot en met zondag al om 16:00 te laten sluiten.

30-11-2022 Raadsinformatiebrief overlast toerisme Amsterdam 

De start van een gerichte, digitale ontmoedigingscampagne op buitenlandse bezoekers die alleen naar Amsterdam komen voor alcohol, drugs en seks om Amsterdam niet te bezoeken (Stay Away-campagne, begin 2023)

Een blowverbod in (delen van) de binnenstad, gekoppeld aan de alcoholoverlastgebieden. Tevens wordt onderzocht of analoog aan de alcoholoverlastgebieden een verbod op de verkoop van softdrugs voor het gebruik anders dan in de coffeeshops – na 16.00 uur op donderdag t/m zondag, zoals in het alcoholoverlast- gebied voor alcohol geldt – handhaafbaar is. Dit hangt samen met het nieuwe imago van Amsterdam: een nieuw verhaal voor Amsterdam heeft alleen kans van slagen als maatregelen worden genomen die dat ondersteunen.

30-11-2022 Parool Zo wil Amsterdam de drukte bestrijden: blowverbod op straat, geen vrijgezellenfeesten en hotels ombouwen

De meest in het oog springende maatregel is dat in delen van de binnenstad een blowverbod ingevoerd wordt: in de openbare ruimte mogen dan geen joints meer worden opgestoken. Mbarki wil ook kijken of daar een verbod moet komen op het verkopen van hasj en wiet na 16.00 uur, van donderdag tot zondag, zoals dat nu al geldt voor alcohol.

Andere maatregelen die snel kunnen ingaan: de sluitingstijden van horeca en raamprostitutie in het Wallengebied vervroegen en een publiekscampagne om specifiek zuip- en braltoerisme tegen te gaan.

30-11-2022 Volkskrant Zo wil Amsterdam de 'banale feesttoerist' weren: een blowverbod, geen georganiseerde kroegentochten en een "Blijf weg" campagne.

30-11-2022 AT5 Ontmoedigingscampagne en blowverbod: maatregelen tegen toerisme bekend

Wethouder Sofyan Mbarki heeft vanmiddag zijn plannen om het toerisme te begrenzen gepresenteerd. Een ontmoedigingscampagne en een blowverbod moeten overlastgevende toeristen weren, maar er komen geen poortjes op de Wallen en de toerismebelasting wordt vooralsnog niet verhoogd. 

In het deel van de binnenstad waar nu geen alcohol op straat gedronken mag worden, mag straks ook niet meer op straat geblowd worden. Gemeenteraadsleden vroegen in september in een debat met Halsema ook om een blowverbod. Toen antwoordde Halsema overigens wel dat ze daar geen 'overspannen verwachtingen' van moeten hebben. De gemeente onderzoekt of het mogelijk is om de coffeeshops in dat gebied na 16.00 uur te laten stoppen met softdrugs te verkopen. 

30-11-2022 NRC Amsterdam gaat campagne voeren tegen blow- en zuiptoerist: Blijf weg

De gemeente Amsterdam duldt het seks-, zuip-, en drugstoerisme niet langer en komt met een ontmoedigingscampagne om de overlastgevende groep te weren. De gepresenteerde plannen passen in een breder pakket maatregelen tegen het 'afbraaktoerisme'.

27-10-2022 -Drug Antenne 2021 Jellinek en HvA  

Jongeren die een mbo-opleiding volgen in Amsterdam drinken en roken minder in vergelijking met vijf jaar geleden. Het cannabisgebruik is de afgelopen vijf jaar echter niet afgenomen. Dat blijkt uit de jaarlijkse Antenne monitor van de Hogeschool van Amsterdam en Jellinek Preventie, waarin eind 2021 onder andere 1.174 mbo’ers werden bevraagd naar hun middelengebruik.

27-10-2022 AT5 Mbo-er drinken minder, maar blowen meer

Jongeren op Amsterdamse mbo’s drinken en roken minder, maar blowen nog steeds fors. Jongeren die een mbo-opleiding volgen in de stad drinken en roken minder in vergelijking met vijf jaar geleden. Het cannabisgebruik is de afgelopen vijf jaar niet afgenomen. Dat blijkt uit onderzoek van de Hogeschool van Amsterdam en Jellinek. 

-Drug Antenne 2020 van de Hogeschool van Amsterdam (Ton Nabben & Annemieke Benschop)

In Antenne worden jaarlijkse trends in het Amsterdamse uitgaansleven en ontwikkelingen in middelengebruik en drugsmarkt beschreven vanuit verschillende invalshoeken: een panelstudie, een survey onder cafébezoekers en een analyse van uitslagen van de drugstestservice. 

Uit de laatste Antenne 2020 (1e coronajaar): 'Coffeeshopbezoekers zijn in het kader van Antenne viermaal onderzocht. Bij de laatste survey in 2015 waren negen van de tien coffeeshopbezoekers huidige blowers (91%). Dat lijkt logisch maar in 2001 en 2009 werden er meer niet-blowers aangetroffen in coffeeshops. Bijna driekwart was huidige roker (74%) en 88% was huidige drinker. Het aandeel rokers was vrijwel hetzelfde als in 2009, maar het aandeel huidige drinkers was fors gestegen.'

'De dagelijkse gebruikers blowen vaak solo en blijven dat gewoon doen. Coronacrisis of niet. Aan het eind van de dag of voor het slapen gaan een joint is voor hem hetzelfde als een dagelijkse borrel voor anderen. Een tweede groep in het panel is minder gaan blowen. Zij gebruikten (voor corona) slechts af en toe cannabis en kunnen eerder als gelegenheidsgebruikers worden gezien. Het zijn vooral de meeblowers die meedoen als iemand anders een joint deelt. Nu ze minder vrienden zien zijn ze zelf ook minder gaan gebruiken of zelfs gestopt. Anderen willen het hoofd koel houden en niet vluchten in blowen en dagdromen. Maar in deze groep zitten ook gebruikers die het juist fijn vinden om minder druk te voelen waardoor ze ook minder behoefte hebben om te gaan blowen

Een derde (iets grotere) groep blowt meer en vaker omdat ze veel meer uren alleen thuis zitten en de verleiding groter is geworden om (meer) te gaan blowen. Jamie (113a) uit het panel ziet dat meer van haar vrienden zijn gaan blowen omdat mensen langer thuis zitten. Verschillende panelleden zeggen dat vrienden de coffeeshop hebben herontdekt. Hier zitten ook voormalige stoppers tussen die weer zijn gaan blowen uit verveling. Het zoeken naar ontspanning of vergetelheid is een belangrijke trigger.

Maar nog even afgezien of mensen meer of minder zijn gaan blowen, willen enkele panelleden benadrukken dat blowen ook heel prettig kan zijn voor wie even weg wil dromen. “Waarom zou je het niet doen als je nu tijd over hebt”, vindt Melissa (150). Bij Sara-Lee (159a) vinden haar vrienden het heerlijk om met een joint film te kijken en weg te zinken in het avontuur van de Netflixserie Vikings. 

Vaporizers
In de voorgaande Antennes hebben we aandacht besteed aan de opkomst van vaporizers en blowers die door deze nieuwe technologie hun rook- en blowtechnieken kunnen aanpassen en verfijnen. De overtuigde vapers beargumenteren in navolging van producenten dat dampen een schoner alternatief is doordat tabak en cannabis niet meer verbrand worden maar op een lagere temperatuur verhit. Het vapen is inmiddels in kleine kring doorgedrongen en ook coffeeshops stellen vaker vaporizers beschikbaar. Desondanks rookt een meerderheid zijn joint nog steeds op de klassieke manier. Ze houden niet van gadgets, twijfelen of het werkelijk gezonder is, vinden een vaporizer te duur of vinden een de klassieke joint nu eenmaal lekkerder. De gedraaide joint met tabak blijft populair. “Voor iemand die veel blowt of rookt is de overstap naar vapen toch lastig. Je moet hard hijsen voor weinig rook en je mist toch dat branderige gevoel in je longen”, zegt Ed (126a). Ook de markt van e-sigaretten is in ontwikkeling en het aantal verkooppunten in de stad is de laatste jaren uitgebreid. Ook de tabakswinkels hebben hun assortiment aangevuld met liquid smaken. Toch lopen maar weinig rokers warm voor deze nieuwe manier van nicotinedamp inhaleren. Volgens panelleden is het maar een klein deel dat overgestapt is naar e-sigaretten'.

-Trouw 04-09-2021 Drugsgebruikers in Amsterdam, elke groep zijn eigen middel en motief

Blowende toeristen
Wandelend door het centrum van de hoofdstad zijn ze bijna niet te missen: blowende toeristen. Soms parkeren ze de auto op de gracht en hangt een groep veelal jonge Europeanen er de hele dag stoned rond. Keuze zat aan plekken waar de wiet kan worden aangeschaft: Amsterdam kent 167 coffeeshops, waarvan dik de helft in het centrum.

Hoeveel toeristen speciaal naar Amsterdam komen om eens flink stoned te worden, is niet precies bekend. De laatst beschikbare cijfers komen uit 2012. Toen hield Amsterdam Marketing een enquête onder bezoekers van de hoofdstad. Zo’n 16 procent van hen noemde coffeeshops en softdrugs als de voornaamste reden om de stad te bezoeken. Ruim een derde zei ook daadwerkelijk een coffeeshop te hebben bezocht, wat overigens nog niet betekent dat ze er ook hebben geblowd.

Blowende locals
Met het grote aanbod aan coffeeshops, is de mogelijkheid een joint te roken nooit ver weg voor inwoners van Amsterdam en wordt er door de hoofdstadbewoner ook meer geblowd dan door inwoners van andere grote steden in het land.

Wat een pilletje is voor mensen die naar clubs gaan waar house, techno of andere elektronische muziek wordt gedraaid, is een joint vooral populair in wat het Antenne-onderzoek de ‘urban scene’ noemt: clubs waar met name hiphop wordt gedraaid. Vooral mannen steken er graag een joint op, iets wat in sommige clubs wordt gedoogd.

Volgens Antenne is blowen meer geritualiseerd dan elk ander middel. Het draaien van de joint en die vervolgens samen met anderen oproken. Je wordt er lekker relaxed van. Dat is ook de reden dat cannabis soms naast andere middelen wordt gebruikt, zoals xtc en cocaïne. De joint werkt dan als een soort demper voor die ‘uppers’.

Een groep waarin blowen populair is, wordt gevormd door mbo-studenten. Terwijl zij relatief gezien weinig xtc of cocaïne gebruiken, gaf in 2016 bijna een op de vijf aan een blower te zijn.

Ook Amsterdamse scholieren steken vaker een joint op dan het landelijke gemiddelde, bleek in datzelfde jaar na onderzoek van GGD Amsterdam. Een kwart van de ondervraagde scholieren uit havo 5 en vwo 6 gaf aan de afgelopen maand wiet te hebben gerookt – landelijk ligt dat percentage onder scholieren op vijftien. De Amsterdamse tieners lijken niet veel kwaad te zien in af en toe blowen, bleek uit het onderzoek. Pas bij veelvuldig gebruik zien de scholieren cannabis als erg schadelijk voor de gezondheid.

-Het onderzoekrapport Amsterdamse coffeeshops uit 2011 door het Bonger Instituut (UvA, Korf et al) in opdracht van de gemeente Amsterdam richt zich uitsluitend op de coffeeshops en diens bezoekers (dus niet op de achterdeurproblematiek)

Eerst is gekeken naar de directe omgeving van de coffeeshops en hoe zij er van buiten uitzien. Vervolgens zijn exploitanten van 66 coffeeshops geïnterviewd, daarna zijn in 59 van deze coffeeshops observaties gedaan en klanten geteld. Tegelijkertijd zijn in deze coffeeshops 1214 klanten geïnterviewd.

Interviews met 66 exploitanten/bedrijfsvoerders en observaties in 59 coffeeshops leveren het volgende beeld op; Gemiddeld zijn de coffeeshops ongeveer 14 uur per dag en rond de 100 uur per week geopend. Het drukst is het meestal in de namiddag en vooravond. Aan het eind van de donderdagmiddag begint de piekperiode en die duurt tot zaterdagavond.

Gemiddeld schatten de exploitanten het aantal bezoekers op 867 per week, maar dit verschilt sterk tussen de coffeeshops. Omgerekend komt dit neer op (afgerond) gemiddeld 9 bezoekers per uur. Tellingen tussen 15:00 en 21:00 uur op donderdag, vrijdag en zaterdag leveren gemiddeld 18 bezoekers per uur op. Tijdens de rest van de week zijn er dus gemiddeld 6–7 bezoekers per uur. Afgaand op de tellingen zijn de bezoekers gemiddeld 32.6 jaar. Bijna een op de zes is vrouw. Er zijn twee keer zoveel halers als zitters. Tussen een op de vijf en een kwart is toerist, maar stadsbreed is het aandeel waarschijnlijk groter, want typische ‘toeristenshops’ zijn ondervertegenwoordigd in het onderzoek.

Meer respondenten gaan alleen of vooral naar de coffeeshop om er cannabis te halen dan alleen of vooral om er te zitten. Hierbij is er geen verschil tussen bezoekers in Centrum en de rest van de stad. De animo voor coffeeshops met uitsluitend een afhaalbalie en zonder zitgelegenheid is sterk verdeeld. Niet verrassend is dat halers vaker geïnteresseerd zijn in zo’n coffeeshop dan zitters. Maar er zijn ook halers die niet naar een coffeeshop met alleen een afhaalbalie zouden willen – en andersom zijn er zitters die er wel naartoe zouden gaan.

Criterium coffeeshopbezoek
Veruit het belangrijkste criterium voor coffeeshopbezoek in het algemeen is de kwaliteit van de cannabis, hoewel toch een kwart van de bezoekers dit niet in hun top drie noemen. Op de tweede en derde plaats staan: vriendelijk personeel en dichtbij huis.

Bij de keuze voor het bezoek aan de coffeeshop waar zij werden geïnterviewd scoren vooral specifieke pullfactoren hoog. Dat zijn factoren die te maken hebben met de coffeeshop zelf en het betreft ook hier vooral de goede kwaliteit van de cannabis en vriendelijk personeel, maar daarnaast vaak ook gezelligheid en de aanwezigheid van een rookruimte (toen gold er duidelijk nog geen rookruimteverbod)

Omgeving en buitenkant van coffeeshops
De meerderheid van de coffeeshops ligt nabij een of meer andere coffeeshops. Vaak liggen ze in een straat met druk verkeer, maar er zijn ook coffeeshops met weinig of geen verkeer in de straat.

Over het algemeen zijn de coffeeshops goed bereikbaar met het openbaar vervoer, vaak is er parkeergelegenheid op korte loopafstand, maar dichtbij de coffeeshop is meestal moeilijk een vrije parkeerplek te vinden. Vanaf de coffeeshops zijn zelden scholen zichtbaar.

De buitenkant van de coffeeshops is heel gevarieerd, van smalle pandjes tot locaties met twee of drie etages. De meeste coffeeshops zijn van buitenaf als zodanig herkenbaar, maar er zijn ook coffeeshops waarvoor dit helemaal niet geldt. Bij een kleine meerderheid is van buitenaf goed te zien wat zich binnen afspeelt; andere coffeeshops hebben weinig of helemaal geen inkijk. Ook als zodanig herkenbare coffeeshops vallen vaak toch niet echt op binnen het totale straatbeeld.

Op basis van hun directe omgeving en buitenkant zijn twee typen Amsterdamse coffeeshops te onderscheiden. Een meerderheid is te typeren als ingebedde coffeeshops; zij liggen in drukke buurten met veel andere ondernemingen, inclusief andere coffeeshops. Vaak liggen dergelijke coffeeshops in Centrum, maar ook in Zuid en wat minder in West. Daarnaast zijn er losstaande coffeeshops. Zij hebben geen of hoogstens één andere coffeeshop in de directe omgeving en er is minder andere bedrijvigheid. Dit type zien we het vaakst in West, betreft vrijwel in alle coffeeshops in Oost en alle coffeeshops in Noord.

Ook is exploitanten gevraagd naar de invoering van de wietpas, verwachting is dat veel klanten zich zullen verzetten tegen de wietpas, wat wordt bevestigd in de enquête onder coffeeshopbezoekers. Spontaan is 83% van de bezoekers tegen registratie om de wietpas te kunnen krijgen. Wordt hen voorgehouden dat het echt zou moeten, dan breekt het verzet wat af en zegt 32% zich te zullen laten registeren. Een klein deel van de weigeraars zegt dan anderen voor hen naar de coffeeshop te laten gaan, bijna een kwart wil dan zelf wiet te gaan kweken of van een wietteler gaan kopen; en ruim een kwart kiest ervoor om op andere manieren hun cannabis te kopen (thuisbezorgers, andere dealers).

'Opvallend genoeg zegt een op de tien bij de invoering van de wietpas te zullen stoppen. Onzeker is in hoeverre zij dit ook echt zullen doen, want intentie is geen garantie voor daadwerkelijke gedragsverandering. Deze onzekerheid geldt overigens ook voor de zowel door exploitanten als bezoekers geuite verwachting van verplaatsing van de cannabisverkoop naar de straat en andere plekken. Verplaatsing naar buiten de coffeeshop is zeker aannemelijk, maar de mate waarin en de wijze waarop deze gestalte zou krijgen, zijn ongewis'.